Geografiya táliminde oqıtıwshılarda ekologiyalıq bilimlerdi qáliplestiriw máseleleri

Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Joqarı hám Orta Arnawlıbilimlenidiriw Ministrliginiń Ajiniyaz atindag`i No`kis Ma`mleketlik Pedagogikaliq Instituti táriyp geografiya fakultetinde jaratılǵan "Geografiya tá'liminde oqitiwshılarda ekologiyaliq bilimlenerdi qa`liplestiriw ma`seleleri" atamasindag`i bakalavrlıq pitkeriw qa`nigelik jumısı esaplanadı. Kitapta geografiya sabaqları jáne onıń sheńberinen tys jergilerde ekologiyalıq tárbiyanıń ádesteńesı ja'mıyetlik, ádebiyatlıq jağdayı hám pedagogikalıq máseleleri tóligirek óz kórinisin taptı. Kitaptıń tiykargı maqseti- geografiya páni, tiykarında ekologiyalıq dá'wirde adamzat jámiyeti ushın zárúr bolǵan ekologiyalıq bilimlerdi úyreniwge, onıń dá'wirin kóteriwge ámeliy járdem beriw.

Asosiy mavzular

KIRISIW: Bul bólimde O'zbekistan Respublikasının' rawajlanıwında tábiyat qatnasların rawajlandırıw hámde tábiyatqa qolaylı shárayat jaratıw jaylı o'rin aladı. Sonday-aq, demakratiyalıq reformalardı terenlestiriw hámde puqaralıq jámiyetiniń rawajlanıwına úles qosıw maqsetleri belgilengen.
1-BAP. EKOLOGIYALIQ BILIMLERDIN` TİYKARGῚ MAZMUNI: Bul bapta jas awladtin' ekologiyaliq tárbiyası, jámiyetimiz úshin ekologiyalıq bilimdiń tiykargı wazıypaları, olardıń u'yreniw usılları hám qásiyetleri tómendegi dá'rejelertin` tólıq úyreniwge ámelge asırıwı ámelge asırıladı. Bılay etip, biz ekologiyalıq ma'deniyatı insanlardın' ta'biyat penen qarım-qatnasları haqqındaǵı máselelerdi izertlewdi talap etedi.
2-BAP. GEOGRAFİYA SABAQLARINDA OQIWSHILARDA EKOLOGİYALIQ BILIMLERDI QA`LİPLESTİRİW: Bul bapta mektep oqiwshılarının' ekologiyalıq ma'deniyatını psixologiyalıq ózgeshelikleri menen pedagogikalıq mu'mkinshiliklerine qarayı qa'liplestiriw usılları ámelge asırıladı. Ekologiyalıq bilimdiń tiykargı wazıypaları da óz iskerligine jarasın ámelge asırıwı tómendegishe ámelge asırıladı: ekologiyalıq tárbiyanıń tiykargı wazıypaları óz iskerligine jarasın ámelge asırıwı.
2.1. OQIWSHILARDA EKOLOGİYALIQ BILIM MENEN TA`RBİYANI QA`LİPLESTİRİWDİN` PEDAGOGİKALIQ ÁHMÍYETÍ: Mektep oqiwshılarının' ekologiyalıq ma'deniyatı úshın tiykargı wazıypalar ámelge asırılıwı ámelge asırıladı. Jámiyet ámeliyatında ekologiyalıq sananı tárbiyalaw da'slepki másele bolıp esaplanadı. Bul másele menen jumıs júriwde tiykargı wazıypalar ámelge asırılıwı ámelge asırıladı.
2.2. OQIWSHILARDIŃ EKOLOGİYALIQ BILIMLERDI QA`LİPLESTİRİWDİN` METODİKALIQ TİYKARLARI: Ta'biyat penen ja'miyet, insan arasındag'ı qarım-qatnaslar qarama qarsılıqsız, ha'r dayım u'ylesimli dep qarawǵa bolmaydı. Bul óz-ara baylanıslı, sonlıqtan insannın' atmosfera hawasına, ta'biyiy suwlarga, jerdin' topıraq qatlamına, ósimlikler menen haywanatlarg'a baylanıslı xojalıqlıq ha'm turmıslıq háreketler tábiyatqa baylanıslı boladı.
2.3. GEOGRAFIYA PAʼNIHIN' KA'MIL INSAN TA'RBIYASINDAG’I RO'LI: Prezidentimiz tárepinen úyreniw ámelge asırılıwı kerek bolǵan máseleler ushın óz jetiskenliklerin kórilgen wazıypalar ámelge asırıw ámelge asırıladı. Bul ma'sele menen jumıs júriwde tiykargı wazıypalar ámelge asırıw ámelge asırıladı.
JUWMAQLAW: Ekologiyalıq bilim-ulıwma du`nya-ju`zilik ma`deniyatını rawajlanıwının` bir da`wiri ha`m quramalas bo`limi; insaniyattın` o`miri menen keleshektegi rawajlanıwında ekologiyalıq mashqalalardın` dereginin' a`hmiyetliligin ha`mmenin` teren`nen tu`siniwi menen sipatlanadı. Ha`zirgi waqıtta du`nyalıq ja`miyettin` dıqqatı ekologiyalıq bilim beriw mashqalasına og`ada kewil awdarmaqta.