O‘simlik to‘qimalari biotexnologiyasi fanidan MA’RUZALAR MATNI
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi Toshkent farmatsevtika instituti tomonidan tayyorlangan va O'simlik to'qimalari biotexnologiyasi fani bo'yicha ma'ruzalar matnini o'z ichiga oladi. Kitobda o'simliklar biotexnologiyasining asosiy tushunchalari, hujayra va to'qima kulturalari, morfogenez, somatik embriogenez, gormonlar va ularning ta'siri, o'simliklarni himoya qilish tizimida fitoregulyatorlarning roli kabi muhim mavzular atroflicha yoritilgan. Shuningdek, kitobda molekulyar biologiya, genetik muhandislik, klonli mikroko'paytirish kabi zamonaviy biotexnologiyalar haqida ham ma'lumot berilgan.
Asosiy mavzular
- O'simlik to'qimalari biotexnologiyasi: Kitobning asosiy maqsadi o'simlik to'qimalari biotexnologiyasi asoslarini o'rgatishdan iborat. Bunda o'simlik hujayralarining totipotentlik xususiyati, ularni in vitro sharoitida kulturalash usullari, morfogenez jarayonini boshqarish, somatik embriogenez, regenerant o'simliklar olish, zararkunanda va kasalliklarga chidamliligini oshirish kabi muhim mavzular atroflicha yoritilgan.
- Fito gormonlar va sun'iy regulyatorlar: Kitobda o'simliklarning o'sishi va rivojlanishini boshqaruvchi sun'iy regulyatorlar (fitogormonlar) va ularning ta'siri haqida batafsil ma'lumot berilgan. Jumladan, auksin, sitokinin, gibberlin, abssiz kislota, brassinosteroidlar, fuzikoksinlar kabi fitogormonlarning tuzilishi, funksiyasi, o'simliklarning turli jarayonlariga ta'siri atroflicha tahlil qilingan.
- O'simliklarni klonli mikroko'paytirish: O'simliklarni klonli mikroko'paytirish texnologiyasi, uning afzalliklari, tarixi, bosqichlari va usullari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Bunda genetik bir xil ekish materiallari olish, virusdan holi o'simliklar yaratish, seleksiya jarayonini tezlashtirish kabi muhim masalalar ko'rib chiqilgan.
- O'simlik hujayralari seleksiyasi: Kitobda hujayralar seleksiyasi, uning turlari, usullari, genetik transformatsiya, somatik duragaylash kabi muhim mavzular yoritilgan. Bunda qurg‘oqchilik, sho‘rlanish, metallar, keskin harorat, kasalliklar va zararkunandalarga chidamli o‘simliklar yaratish texnologiyalari ko‘rsatilgan.