Системный подход в проектировании человеко– машинных систем управления
Ushbu o'quv qo'llanma inson-mashina boshqaruv tizimlarini loyihalashtirishga tizimli yondashuvni o'rganadi. Unda murakkab tizimlarni tahlil qilish va loyihalashning asosiy tamoyillari, xususan, tizimlilik, ierarxiya, murakkablik va noaniqlik kabi xususiyatlar ko'rib chiqiladi. Qo'llanmada ASU TO (texnologik ob'ektlarni avtomatlashtirilgan boshqarish tizimlari) ni loyihalashda tizimli yondashuvning asoslari, modellashtirish usullari va dinamik tizimlarning xususiyatlarini baholash usullari, shuningdek, inson omilini hisobga olish masalalari yoritilgan.
Asosiy mavzular
- ASU TOning asosiy xususiyatlari: ASU TOning ergotiklik, murakkablik, ierarxiyalik va noaniqlik kabi xususiyatlari batafsil tahlil qilinadi. Ergotiklikda insonning roli, murakkablikda tizimning tuzilishi, ierarxiyada boshqaruv darajalari va noaniqlikda tashqi ta'sirlar ko'rib chiqiladi.
- ASU TOni loyihalashga tizimli yondashuv asoslari: Tizimli yondashuvning mohiyati, tamoyillari va ASU TOni loyihalashdagi ahamiyati ochib beriladi. Tizimli yondashuvning turli variantlari (inson-tizimli, tizim-texnik, teng elementli) va ularning xususiyatlari ko'rsatiladi.
- Murakkab tizimlarni modellashtirish: Murakkab tizimlarni modellashtirishning asosiy usullari (diskret, imitatsion) va turlari (hisoblash, mantiqiy-lingvistik) ko'rib chiqiladi. Modellashtirishning matematik asoslari va amaliy jihatlari yoritiladi.
- Ochiq dinamik tizimlarning boshqaruvchanligi va axborot barqarorligini baholash: Ochiq dinamik tizimlarning, xususan, inson-mashina tizimlarining boshqaruvchanligi, barqarorligi va axborot bilan ta'minlanganligini baholash usullari tahlil qilinadi. Axborot-dinamik modellar va ularning qo'llanilishi ko'rsatiladi.
- Inson-mashina boshqaruv tizimlarini tadqiq etishda axborot-dinamik modellar: Axborot-dinamik modellar yordamida inson operatorining faoliyatini baholash va optimallashtirish masalalari ko'rib chiqiladi. Operatorning xatolarini aniqlash va ularni bartaraf etish usullari taklif etiladi.