Миршикор бош каналида сув ресурсларидан оптимал фойдаланишни асослаш
Ushbu dissertatsiya Toshkent irrigatsiya va qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti (TIQXMMI)da ta'lim olgan Xayitov Nodir Qudratovichning ilmiy ishi bo'lib, unda Mirishkor bosh kanali suv resurslaridan optimal foydalanish masalalari ko'rib chiqilgan. Tadqiqot ishida Mirishkor magistral kanalining texnik holati, undagi suv oqimining gidrologik va gidravlik parametrlarini aniqlash, hamda kanalning loyqa bilan to'linish jarayonlarini o'rganish asosiy o'rin tutadi. Tadqiqotda kanal loyqalikdan himoyalash, loyqa bilan to'linishni kamaytirish va suvdan samarali foydalanish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Mirishkor magistral kanalining gidravlik va gidrologik xususiyatlari: Tadqiqot Mirishkor magistral kanalining turli uchastkalaridagi suv oqimining gidravlik va gidrologik parametrlarini, shu jumladan, suv sarfi, oqim tezligi, kanal kesimining geometrik o'lchamlarini aniqlashga qaratilgan. Bunda daladagi kuzatuvlar va mavjud ma'lumotlardan foydalanilgan.
- Kanallarda loyqa bosilishi va uning oldini olish: Ushbu mavzu doirasida kanallarda loyqa bosilishi jarayonlari, uning sabablari va oqibatlari tahlil qilingan. Loyqa zarrachalarining kimyoviy va fraktsion tarkibi o'rganilib, ulardan qishloq xo'jaligida foydalanish imkoniyatlari ko'rib chiqilgan. Loyqa bosilishini kamaytirish bo'yicha ilmiy-amaliy tavsiyalar berilgan.
- Suv resurslaridan samarali foydalanish: Tadqiqotning asosiy maqsadlaridan biri bu Mirishkor magistral kanalidan suv resurslaridan optimal foydalanishni ta'minlash hisoblanadi. Bunda suv isroflarini kamaytirish, kanallarning samaradorligini oshirish va suvdan yanada unumli foydalanish yo'llari ko'rsatilgan.