Atrof muhit kimyosi

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti

Asosiy mavzular

Atrof muhit kimyosi faniga kirish: Ushbu bo'lim "Atrof muhit kimyosi" fanining umumiy tushunchalarini, ekologik muammolarning yuzaga kelishi, faning kelib chiqish tarixi, maqsadi va vazifalarini o'rganadi. Xususan, atrof muhitni muhofaza qilishning dolzarbligi, kimyoviy birikmalarning atrof muhitga ta'siri va ularning oldini olish usullari haqida ma'lumot beriladi.
Yerda yuz beradigan kimyoviy o'zgarishlar va evolyutsiya jarayoni: Bu mavzu yer qobig'ida sodir bo'ladigan geokimyoviy jarayonlar, ularning evolyutsiyasi va tabiatdagi kimyoviy o'zgarishlarni tahlil qiladi.
Kimyoviy elementlarning yer qatlamida shakllanishi: Ushbu bo'lim Yer geologik tarixida kimyoviy elementlarning paydo bo'lishi va tarqalishi, ularning minerallar tarkibidagi o'rni haqida so'z yuritadi.
Atmosferada asosiy birikmalarni paydo bo'lishi: Bu qism atmosferaning kimyoviy tarkibi, undagi asosiy birikmalarning (azot, kislorod, karbonat angidrid) hosil bo'lish jarayonlari va ularning ahamiyatini tushuntiradi.
Atmosferadagi kimyoviy jarayonlar: Mavzu atmosferada kechadigan turli kimyoviy reaksiyalar, fotosintez, oksidlanish-qaytarilish jarayonlari va ularning atrof muhitga ta'sirini yoritadi.
Troposferada bo'ladigan zararli moddalarning kimyoviy o'zgarishi: Ushbu bo'lim sanoat chiqindilari, transport vositalari va boshqa antropogen omillar ta'sirida troposferada hosil bo'ladigan zararli moddalar va ularning kimyoviy o'zgarishlarini qamrab oladi.
Troposferada organik birikmalarning kimyoviy o'zgarishlari: Mavzu troposferada organik moddalarning parchalanishi, aylanishi va bu jarayonlarning ekologik oqibatlari haqida ma'lumot beradi.
Aldegidlarning gidroksil radikal bilan oʻzaro taʼsir etish tezligi konstantalari: Bu qism aldegidlarning gidroksil radikal bilan o'zaro ta'sir etish tezligini aniqlaydigan konstantalar va ularning ahamiyatini tushuntiradi.
Troposferada oltinrugurt birikmalarining oʻzgarishi: Ushbu bo'lim troposferada oltingugurt birikmalarining hosil bo'lishi, tarqalishi va kimyoviy o'zgarishlarini o'rganadi.
Troposferada azot birikmalari: Mavzu troposferadagi azot birikmalarining aylanishi, ularning tabiatdagi roli va antropogen ta'sirini yoritadi.
Atmosferaning yuqori qatlamiga kimyoviy elementlarning ta'siri: Bu qism atmosferaning yuqori qatlamlariga kimyoviy elementlar va birikmalarning ta'sirini, jumladan, ozon qatlamining o'zgarishini tahlil qiladi.
Yerning ozon qatlami: Ushbu bo'lim Yer ozon qatlamining hosil bo'lishi, uning ahamiyati va inson faoliyati ta'sirida unga yetkazilayotgan zararlar haqida ma'lumot beradi.
Ifloslantiruvchi moddalarning troposferadagi kimyoviy oʻzgarishlari: Mavzu troposferadagi ifloslantiruvchi moddalarning kimyoviy o'zgarishlari va ularning ekologik ta'sirini o'rganadi.
Radioaktiv nurlanishning atrof-muhitning kimyoviy holatiga ta'siri: Bu qism radioaktiv nurlanishning atrof-muhitga, jumladan, kimyoviy holatiga ta'sirini va uning oqibatlarini tahlil qiladi.
Gidrosfera ximiyasi: Ushbu bo'lim gidrosferaning kimyoviy tarkibi, undagi jarayonlar va ifloslanishlarni o'rganadi.
Tabiiy suvlarning tarkibi: Mavzu tabiiy suvlarning (daryo, ko'l, okean) kimyoviy tarkibi, undagi minerallar va tuzlar haqida ma'lumot beradi.
Tabiiy suv havzalarida kislota-asos muvozanati: Bu qism tabiiy suv havzalarida kislota-asos muvozanati va uning o'zgarishiga ta'sir etuvchi omillarni tahlil qiladi.
Tabiiy suv havzalarida bo'ladigan oksidlanish-qaytarilish jarayonlari: Ushbu bo'lim tabiiy suv havzalarida sodir bo'ladigan oksidlanish-qaytarilish jarayonlari va ularning ekologik ahamiyatini yoritadi.
Ko'llarda buladigan oksidlanish-qaytarilish jarayonlarining xususiyatlari: Mavzu ko'llardagi oksidlanish-qaytarilish jarayonlarining o'ziga xos xususiyatlarini va ularning ekologik rolini tushuntiradi.
Litosferaning kimyoviy tarkibi va tuzilishi: Bu qism litosferaning kimyoviy tarkibi, tog' jinslari, minerallar va ularning hosil bo'lish jarayonlarini o'rganadi.
Biosfera va biosferadagi kimyoviy jarayonlar: Ushbu bo'lim biosferaning kimyoviy tarkibi, undagi tirik organizmlarning rolini va biosferada kechadigan kimyoviy jarayonlarni tahlil qiladi.