Акрилонитрилдан акрил кислотаси синтези ва у асосидаги суперабсорбентлар
Ushbu tadqiqot akrilonitrildan akril kislota sintezi va uni tayyorlash texnologiyasini ishlab chiqish hamda shu asosda olingan supa-absorbentlarning xossalarini o'rganishga bag'ishlangan. Ishda akril kislota olishning yangi, samarali usuli taklif etilgan bo'lib, ushbu usul import o'rnini bosuvchi va eksportga yo'naltirilgan mahsulotlar ishlab chiqarish uchun asos bo'lib xizmat qiladi. Tadqiqot natijalari polimerlar kimyosi va fizikasi sohasidagi zamonaviy ilmiy talablarga javob beradi hamda O'zbekiston Respublikasi Prezidentining innovatsion rivojlanish siyosatini qo'llab-quvvatlashga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Akril kislota sintezi: Akril kislotani akrilonitrildan olishning yangi, samarali usuli ishlab chiqilgan. Ushbu usulning optimal sharoitlari (tarkibi, harorati, vaqti) aniqlanib, yuqori tozalikdagi akril kislota olishga erishilgan. Tadqiqotda ushbu kislotaning radikal polimerlanish kinetikasi o'rganilgan.
- Supa-absorbentlar sintezi va xossalari: Olingan akril kislotadan uch o'lchamli tuzilishga ega bo'lgan supa-absorbentlar sintez qilingan. Xitozan qo'shimchasi ta'sirida supa-absorbentlarning suvni shimish va ushlab turish xususiyatlari yaxshilanishi aniqlangan. Tadqiqotda olingan supa-absorbentlarning sifatini oshirish va ularning qo'llanilish sohalarini kengaytirish bo'yicha ilmiy asoslar ishlab chiqilgan.
- Texnologik jarayonlarni takomillashtirish: Olingan ilmiy natijalarga asoslanib, akril kislota va supa-absorbentlar ishlab chiqarishning yangi texnologik sxemasi va texnologiyasi yaratilgan. Ushbu texnologiya O'zbekiston Respublikasidagi Navoiyazot AJ zavodida joriy etilgan.