Sellyuloza-qog‘oz ishlab chiqarish korxonalari asbob-uskunalari fanidan amaliy mashg‘ulot masalalari
Ushbu uslubiy qo'llanma qog'oz ishlab chiqarish texnologiyasi va jarayonlari yo'nalishi bo'yicha ta'lim olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan. Qoʻllanmada sellyuloza va qog'oz (karton) ishlab chiqarish texnologiyasi hamda massa tayyorlash, qog'oz quyish, uni quritish jarayonlariga oid mavzular qisqacha boʻlsa-da qisqacha bayon etilgan. Bundan tashqari, asosiy xomashyoning solishtirma sarfi, asbob-uskunalarni hisoblash boʻyicha masala va misollar bir necha variantlarda keltirilgan. Uslubiy qoʻllanmada hisoblab topilgan asbob-uskunalarni tanlash uchun jadvallar berilgan.
Asosiy mavzular
- Sellyulozani pishirish qozonini hisoblash: Ushbu bo'limda sellyulozani pishirish qozonining bir sutkada ishlab chiqarish quvvati Q, kg/sutka hisoblanadi. Shuningdek, pishirish qozonining 1 m³ idan havo quruqligidagi olingan sellyuloza miqdori V, kg hisoblanadi.
- Sellyulozani maydalash tegirmonining ish unumdorligini hisoblash: Bu bo'limda sellyulozaning massa oqimiga zarur boʻlgan tegirmonlar uchun bir sutkada sarflanadigan elektrenergiya (Noqim, kVt soat/sut) hisoblanadi. Shuningdek, sellyulozani maydalashda band boʻlgan umumiy tegirmonlarga sarflangan elektrenergiyani hisoblanadi.
- Massani tozalash ish unumdorligini hisoblash: Ushbu bo'limda qum tutkich apparatida bir sutkada tozalangan sellyuloza miqdori Qt, hisoblanadi.
- Havzaning sigʻimini hisoblash: Bu yerda massa saqlanadigan havzaning sigʻimi V, m³ hisoblanadi. Gorizontal parrakli havza va vertikal havzaning sig'imi ham hisoblanadi.
- Qogʻoz ishlab chiqarishda ish unumdorligini hisoblash: Qog'oz ishlab chiqarish uchun xomashyo sifatida asosan yarimfabrikatlar ishlatiladi, ularning asosiy qismi texnik sellyuloza va yarimsellyuloza hisoblanadi. Bu bo'limda qog'oz ishlab chiqarish mashinasining ish unumdorligi hisoblanadi.
- Bosim yashigining parametrlari hisoblash: Ushbu bo'limda bosim qutisidan qog'oz quyish mashinasi toʻriga berilayotgan massa miqdori Qm, m³/soat hisoblanadi. Shuningdek, qog'oz quyish mashinasining to'r stolida sellyuloza polotnosi shakllanishi va uning quruqlik darajasi ham hisoblanadi.
- Qurilmalarni hisoblash va tanlashga doir masalalar: Bu bo'limda turli qismatlarning sig'imi, diametri va uzunligi hisoblanadi. Jumladan, havzaning sig'imi, quvur diametri,Toʻrli silindrning tezligi va boshqalar hisoblanadi.