Полимерлар кимёси ва технологияси
Ushbu kitob O'zbekistondagi kimyo-texnologiya instituti tomonidan tayyorlangan bo'lib, polimerlar kimyosi va texnologiyasi fani bo'yicha uslubiy qo'llanmadir. Unda polimerlarning tuzilishi, olinish usullari, xossalari va qo'llanilish sohalari batafsil yoritilgan. Kitobda polimerlar sintezi usullari, jumladan polimerlanish, polikondensatlanish va polimerlarning turli modifikatsiyalari hamda ularning xossalari haqida ma'lumot beriladi. Shuningdek, tabiiy polimerlar, jumladan sellyuloza va uning hosilalari, shuningdek polimerlarning fizik-mexanik xossalari, termik tahlillari va boshqa ko'plab texnologik jihatlar qamrab olingan. Uslubiy qo'llanma talabalarga polimerlar dunyosini chuqur o'rganishda yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Polimerlarning kimyosi va texnologiyasi: Ushbu mavzu polimerlarning umumiy nazariy qoidalari, sintez usullari, xossalari va qo'llanilishini o'z ichiga oladi. Polimerlarning klassifikatsiyasi, molekulyar tuzilishi, polimerlanish va polikondensatlanish mexanizmlari, fizik-kimyoviy xossalari va ularning tatbiq sohalari batafsil ko'rib chiqiladi.
- Tabiiy polimerlar: Bu bo'limda sellyuloza, uning hosilalari (misol uchun, sellyuloza nitrati, sellyuloza atsetati, sellyuloza gidratlari), kraxmal, oqsil va tabiiy kauchuk kabi tabiiy polimerlar haqida ma'lumot beriladi. Ularning tuzilishi, xossalari va qo'llanilish sohalari o'rganiladi.
- Sintetik polimerlar: Ushbu mavzu sintetik polimerlar, jumladan polietilen, polipropilen, polivinilxlorid, polistirol, poliakrilonitril, poliakrilamid, poliuretanlar, fenol-formaldegid smolalari va boshqa muhim sintetik polimerlar haqida batafsil ma'lumot beradi. Ularning sintez usullari, fizik-mexanik va kimyoviy xossalari, qo'llanilish sohalari atroflicha tushuntiriladi.
- Laboratoriya ishlari: Kitobda polimerlarning turli xossalarini aniqlashga oid ko'plab laboratoriya ishlari berilgan. Jumladan, polimerlarning molekulyar massasini aniqlash, termik-mexanik xossalarini o'rganish, polimerlanish kinetikasini tadqiq etish, polimerlarning bo'kish xususiyatlarini o'rganish kabi laboratoriya ishlari bilan tanishish mumkin.