«Алпомиш» ва «Жумўнг» Достонларининг қиёсий типологияси
Mazkur kitobda oʻzbek va koreys xalq ogʻzaki ijodining durdonasi boʻlmish “Alpomish” va “Jumong” dostonlari qiyosiy tahlil etilgan. Unda dostonlarning genezisi, sujet tuzilishi, motivlari va qahramonlari oʻrganilgan. Shuningdek, dostonlardagi shomonlik unsurlari, qahramonlik idealogiyasi va xalqning ruhiy olami tahlilga tortilgan.
Asosiy mavzular
- Dostonlarning sujet tuzilishi: “Alpomish” va “Jumong” dostonlarining sujet tuzilishi qiyosiy oʻrganilib, ularning oʻxshash va farqli jihatlari aniqlanadi. Qahramonlarning tugʻilishi, voyaga yetishi, sarguzashtlari va maqsadlari tahlil etiladi.
- Motivlar tizimi: Dostonlardagi asosiy motivlar (qahramonlik, sevgi, vatanparvarlik, oilaga sadoqat va boshqalar) qiyosiy tahlil qilinib, ularning oʻziga xos xususiyatlari ochib beriladi.
- Shomonlik unsurlari: Dostonlarda shomonlik dinining taʼsiri, shomonlarning obrazi va roli, shomonlik marosimlari va eʼtiqodlari tahlil etiladi.
- Qahramonlik idealogiyasi: Dostonlardagi qahramonlik idealogiyasi, qahramonlarning xislatlari, fazilatlari va jamiyatdagi oʻrni tahlil etiladi. Mardlik, jasorat, sadoqat, vatanparvarlik kabi tushunchalarning dostonlardagi ifodasi oʻrganiladi.
- Xalqning ruhiy olami: Dostonlar orqali xalqning ruhiy olami, orzu-umidlari, qoʻrquvlari va intilishlari tahlil etiladi. Dostonlarning xalqning milliy oʻzligini shakllantirishdagi roli oʻrganiladi.