Стресс факторларнинг кузги буғдой ривожланишига таъсирини масофадан олинган маълумотлар ёрдамида баҳолаш

Ushbu ilmiy ishda qishloq xo'jaligi ekinlaridan biri bo'lgan kuzgi bug'doyning rivojlanishiga turli stress omillarining, jumladan, tuproq sho'rlanishi va suv tanqisligi ta'sirini masofaviy usullar yordamida baholash tadqiq etilgan. Tadqiqotda zamonaviy geoinformatika va masofaviy zondlash texnologiyalaridan foydalanib, bug'doyning o'sishi va rivojlanishidagi o'zgarishlar, ularga stress omillarining ta'siri tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari nafaqat O'zbekiston Respublikasi qishloq xo'jaligini rivojlantirishga hissa qo'shadi, balki ushbu uslublarni boshqa ekinlar va hududlarda qo'llash uchun ham asos bo'lib xizmat qiladi.

Asosiy mavzular

Kuzgi bug'doyning stress omillarga chidamliligi: Tadqiqotda kuzgi bug'doyning o'sishi va rivojlanishiga tuproq sho'rlanishi va suv tanqisligi kabi stress omillarining ta'siri o'rganilgan. Bu omillarning o'simlikning turli rivojlanish bosqichlariga ta'siri masofaviy zondlash usullari va spektral indekslar yordamida tahlil qilingan.
Masofaviy zondlash usullari va spektral indekslar: Tadqiqotda kuzgi bug'doyning holatini baholash uchun NDVI, EVI, GLI, MSI, RDI, SI kabi turli spektral indekslardan foydalanilgan. Bu indekslar o'simlikning yashil massasi, barglarning suv holati va tuproq sho'rlanishi kabi ko'rsatkichlarni aniqlashda muhim rol o'ynaydi.
Stress omillarining hosildorlikka ta'siri: Olingan natijalarga ko'ra, tuproq sho'rlanishi va suv tanqisligi kabi stress omillari kuzgi bug'doy hosildorligiga salbiy ta'sir ko'rsatishi aniqlangan. Biroq, masofaviy zondlash usullari va to'g'ri agrotexnik tadbirlar bilan ushbu salbiy ta'sirlarni kamaytirish va hosildorlikni oshirish mumkinligi ko'rsatilgan.