Гўшт, сут ва консерваланган маҳсулотлар технологиясининг махсус боблари

Ushbu uslubiy qo'llanma Toshkent kimyo-texnologiya institutining «Oziq-ovqat xavfsizligi» kafedrasi tomonidan tayyorlangan bo'lib, «Oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi» fakulteti uchun mo'ljallangan. Qo'llanmada «G'sht, sut va konservalanagan mahsulotlar texnologiyasi» fanining maxsus boblari bo'yicha laboratoriya mashg'ulotlarini bajarishga oid yo'riqnomalar berilgan. Unda o'simlik va hayvon to'qimalarining tuzilishi, mahsulotlardagi bo'yoq va rangni aniqlash, mevalardan kompot tayyorlash, go'sht va sut mahsulotlarining sifatini aniqlash kabi mavzular atroflicha yoritilgan.

Asosiy mavzular

O'simlik va hayvon to'qimalarining tuzilishini o'rganish: Bu laboratoriya ishi oziq-ovqat mahsulotlariga ishlov berish jarayonida ularning to'qima tuzilishini bilish zarurligini ta'kidlaydi. Ishning maqsadi oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish va konservalashda anatomik va gistologik izlanishlar olib borishdan iborat. U o'simlik va hayvon to'qimalarining tuzilishi hamda ularning turlari haqida ma'lumot beradi.
Mahsulotdagi bo'yoq yoki rangni aniqlash: Laboratoriya ishining maqsadi mahsulotlar tarkibidagi bo'yoq yoki rangni aniqlashdan iborat. Oziq-ovqat mahsulotlarining rangi ularning mazasi bilan birgalikda asosiy sifat ko'rsatkichlaridan biri hisoblanadi. Ishda rang beruvchi tabiiy moddalar va ularni aniqlash usullari tushuntiriladi.
Mevallardan kompot tayyorlash texnologiyasini o'rganish: Ushbu laboratoriya ishi turli xil mevalardan (olcha, o'rik, olma, behi, uzum va hokazo) kompot tayyorlashni o'rganishga qaratilgan. Unda mevalarni saralash, tozalash, sharbat tayyorlash, sterilizatsiya qilish jarayonlari batafsil bayon etilgan.
G'shtning sifatini aniqlash: Laboratoriya ishining maqsadi go'shtning sifatini uning organoleptik, kimyoviy va bakterioskopik ko'rsatkichlari orqali aniqlashdan iborat. Unda go'sht namunasini tanlab olish, tashqi ko'rinishi, rangi, hidi, konsistensiyasi va yog' holatini aniqlash usullari ko'rsatilgan.
Kolbasa mahsulotlari va dudlangan g'sht turlariining organoleptik ko'rsatkichlar bo'yicha sifatini aniqlash: Bu laboratoriya ishi kolbasa va dudlangan go'sht mahsulotlarining sifatini organoleptik ko'rsatkichlar bo'yicha aniqlashga bag'ishlangan. Unda mahsulotlarning tashqi ko'rinishi, hidi, ta'mi, konsistensiyasi va boshqa sifatlarini baholash usullari bayon etilgan.
Kolbasa mahsulotlaridagi namlik miqdorini aniqlash usullari: Ushbu laboratoriya ishi kolbasa mahsulotlarining namlik miqdorini aniqlashning ikki usulini (quritish shkafi va infraqizil lampali apparat) ko'rsatadi. Namlikni aniqlash uchun zarur bo'lgan apparatura, reaktivlar va tajriba jarayonlari batafsil bayon etilgan.
Sut tarkibidagi yog' miqdorini aniqlash: Laboratoriya ishining maqsadi sut tarkibidagi yog' miqdorini Gerber usulida aniqlashdan iborat. Unda ushbu usul uchun kerakli apparatura, reaktivlar va tajriba o'tkazish bosqichlari tushuntirilgan.
Sut zichligini aniqlash: Ushbu laboratoriya ishi sut zichligini ареометр yordamida aniqlashga bag'ishlangan. Arximed qonuniga asoslangan holda, sutning har xil zichlikka ega bo'lgan suyuqliklarga tushirilgan ареометрning cho'kishi va uning darajalariga qarab zichlikni aniqlash usullari bayon etilgan.
Sutning kislotaliligini aniqlash: Laboratoriya ishining maqsadi sutning kislotaliligini aniqlashdan iborat. Unda sutning kislotaliligini ko'rsatkich sifatida pH darajasi va titrlanadigan kislotalilik baholanadi. Tajriba uchun zarur apparatura, reaktivlar va usullar batafsil yoritilgan.