Xalq pedagogikasi

Ushbu kitob o'zbek xalq pedagogikasining turli aspektlarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, unda xalq og'zaki ijodi, urf-odatlar, an'analar, marosimlar, oilaviy tarbiya, diniy ta'limotlar, shuningdek, dostonlardagi tarbiyaviy g'oyalar kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Kitob, ayniqsa, yosh avlodni tarbiyalashda milliy qadriyatlarning ahamiyatini ta'kidlaydi va o'qituvchilar, murabbiylar va ota-onalar uchun amaliy qo'llanma sifatida xizmat qilishi mumkin.

Asosiy mavzular

  • Xalq pedagogikasi fanining maqsadi, vazifalari va mazmuni: Xalq pedagogikasining mohiyati, maqsadlari va vazifalari ochib berilgan. Xalq pedagogikasining o'ziga xos xususiyatlari, tarbiyaning birlamchi va ikkilamchi emasligi, tarbiyada o'tmish, bugun va kelajakni hisobga olish zarurligi ta'kidlangan. Ekologik tarbiyaning ahamiyati ko'rsatilgan.
  • Xalq pedagogikasining didaktik imkoniyatlarini o'quv-tarbiyaviy jarayonga tadbiq etish: Xalq pedagogikasining tarbiyaviy va didaktik imkoniyatlari aniqlanadi, ularni zamonaviy maktab talablari asosida qo'llash yo'llari ko'rsatiladi. Ilmiy pedagogika bilan hamkorlikning zarurligi ta'kidlangan. Tarbiyaning asosiy maqsadi - har tomonlama yetuk insonni shakllantirish ekanligi aytilgan.
  • Xalq pedagogikasida oila va oilaviy tarbiyaning aks etishi: Oilaning tarbiyaviy ahamiyati, ota-onalarning roli, an'analarning oilaviy tarbiyadagi o'rni yoritiladi. O'zbek oilalariga xos hurmat-ehtirom, mehr-oqibat, bolalarga g'amxo'rlik kabi fazilatlar tahlil qilingan. Qiz bolalarni tarbiyalashning o'ziga xos jihatlari ko'rsatilgan.
  • Xalq pedagogikasida yoshlarni tarbiyalashning metod, usul va vositalari: Tarbiyaning turli metodlari (o'git-nasihat, ibrat ko'rsatish, maqtash, qoralash), usullari va vositalari (o'yinlar, o'yinchoqlar, urf-odatlar) tahlil qilingan. Har bir metodning tarbiyaviy ahamiyati va qo'llanilish yo'llari aniqlangan.
  • Xalq pedagogikasida o'zbek xalq og'zaki ijodi: Xalq og'zaki ijodining (ertaklar, dostonlar, maqollar, topishmoqlar) tarbiyaviy imkoniyatlari ochib berilgan. Xalqning donoligi, aql-idroki, insonparvarlik, vatanparvarlik kabi g'oyalar og'zaki ijod namunalarida qanday ifodalangani ko'rsatilgan.
  • Xalq pedagogikasi va xalq og'zaki ijodida dostonlar. O'rta Osiyo mutafakkirlari ijodi: Doston janrining xususiyatlari, turlari (qahramonlik, jangnoma, romantik, tarixiy, kitobiy) va tarbiyaviy ahamiyati tahlil qilingan. "Alpomish", "Go'ro'g'li" turkumidagi dostonlar, Navoiy asarlari misolida dostonlarning yosh avlodni tarbiyalashdagi roli ko'rsatilgan.
  • Xalq pedagogikasida milliy urf-odatlar, an'analar, udumlar, marosimlarning tarbiya vositasi sifatidagi o'rni: Milliy urf-odatlar, an'analar, udumlar va marosimlarning kelib chiqishi, turlari va tarbiyaviy ahamiyati yoritilgan. Yoshlarni Vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash, ma'naviy-axloqiy kamolotga yetkazishda milliy qadriyatlarning o'rni ta'kidlangan. O'zbekiston ramzlariga hurmat ko'rsatish rituallari haqida ma'lumot berilgan.
  • Xalq pedagogikasida diniy ta'limotlar: Islom dinining tarbiyaviy ahamiyati, Qur'oni Karim va hadislarning odob-axloqqa oid qoidalari, insoniylikka oid g'oyalari tahlil qilingan. Imom al-Buxoriy hadislari va ularning tarbiyaviy jihatlari ko'rib chiqilgan. Imon, halollik, mehnatsevarlik kabi diniy-axloqiy tushunchalarning tarbiyadagi o'rni ko'rsatilgan.