Qoraqalpog‘istonda ekiladigan sholi o‘simligining bioekologiyasi

Ushbu ishning asosiy maqsadi Qoraqalpogʻiston Respublikasi sharoitida rayonlashgan sholi navlarining biologik xossalarini ilmiy jihatdan oʻrganish, hamda ularning oʻsish va rivojlanish dinamikasini, biologik va morfologik oʻzgachaliklarini, hosildorliklarining agrotexnikaviy sharoitlari va ozuqa moddalariga boʻlgan talabining taʼsirini oʻrganishdan iborat. Tadqiqotda sholi navlarining tuproq va iqlim sharoitiga moslashuvi, ularning rayonlashgan navlarining biologik xossalarini ilmiy oʻrganish, oʻsish va rivojlanish dinamikasini, hosildorlik agrotexnikasini hamda ozuqa moddalariga boʻlgan talabini oʻrganish asosiy maqsad qilib belgilangan.

Asosiy mavzular

• Sholi oʻsimligining oʻrganish tarixi va rivojlanish davrlari: Sholi haqida umumiy maʼlumotlar, olimlar tomonidan oʻrganilishi, uning vatani, tarqalishi va evolutsiyasi haqidagi fikrlar, oʻsimlikning oʻsishi va rivojlanishida tashqi sharoit omillari va mineral elementlarning ahamiyati, sholi ontogenezining davrlari va ularning xususiyatlari.
• Qoraqalpogʻiston respublikasi tuproq va iqlim sharoiti: Qoraqalpogʻistonning iqlim xususiyatlari, jumladan harorat, yogʻingarchilik, namlik va quyosh radiatsiyasi miqdorlari. Hudud tuproqlari va ularning agrotexnik tavsiflari, qishloq xoʻjaligi uchun yaroqli yer maydonlari va ularning sugʻorilishi haqida maʼlumotlar.
• Sholining morfologik va bioekologik oʻzgachaliklari: Sholi oʻsimligining morfologik tuzilishi: ildiz sistemasi, poya, barglar, boshoq va urugʻ haqida batafsil maʼlumotlar. Sholi navlarining tasnifi, ularning bioekologik xususiyatlari, ayniqsa harorat, namlik va yorugʻlikka boʻlgan talablari.
• Rayonlashgan sholi navlariga tavsifnoma: Oʻzbekiston sharoitida rayonlashtirilgan sholi navlari haqida maʼlumotlar. “Avangard”, “Nukus-2”, “Qoraqalpogʻiston”, “Gulzor”, “Jayxun” kabi navlarning kelib chiqishi, vegetatsiya davri, hosildorligi va boshqa xususiyatlari bilan tanishish.
• Sholini koʻchat usulida yetishtirish: Sholini koʻchat usulida yetishtirish texnologiyasi, uning afzalliklari va kamchiliklari, koʻchatxonalarda urugʻ ekish, parvarishlash va dalaga koʻchirib ekish agrotexnikasi.
• Rayonlashgan sholi oʻsimligini oziqlantirish va uning ahamiyati: Sholi oʻsimligining oziq moddalarga boʻlgan talabi, azot, fosfor, kaliy va boshqa makro va mikroelementlarning roli. Mineral oʻgʻitlarni berish meʼyorlari va ularning hosildorlikka taʼsiri.