Isoptera turkum vakili-termitlarning Qoraqalpog’iston Respublikasida tarqalishi, ularning zarari va ularga qarshi kurash chora tadbirlari
Ushbu tadqiqot O'zbekiston Respublikasida, xususan Qoraqalpog'iston hududida keng tarqalgan termitlar bilan kurashishga bag'ishlangan bo'lib, unda termitlarning bioekologiyasi, ularga qarshi kurashish usullari, zararkunandalik xususiyatlari, ularning tarqalishi va ularga qarshi kurashish choralarini oldini olish bo'yicha batafsil ma'lumotlar berilgan. Tadqiqotda termitlar keltiradigan iqtisodiy zarar, ularga qarshi biologik va kimyoviy usullar, shuningdek, tadqiqot davomida olib borilgan ishlar hamda ularning natijalari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Qoraqalpog'iston Respublikasining tabiat va iqlim sharoitlarining o'zgachaligi: Ushbu bo'limda Qoraqalpog'istonning geografik joylashuvi, iqlimi, tuproq sharoiti va ularning termitlarning tarqalishiga ta'sirlovchi omillar haqida ma'lumot berilgan. Qoraqalpog'istonning quruq iqlimi, yozda issiq, qishda sovuq bo'lishi, haroratning keskin o'zgarib turishi termitlarning rivojlanishi uchun qulay sharoit yaratadi.
- O'zbekiston va Qoraqalpog'iston Respublikasida termitlar bo'yicha ishlangan tadqiqotlar, ilmiy ma'lumotlar bilan asoslanishi: Bu bo'limda O'zbekiston va Qoraqalpog'iston hududida termitlar bo'yicha olib borilgan ilmiy tadqiqotlar, ularning turlari, tarqalishi va keltiradigan zararlari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Xususan, O'zbekistonda Turkiston va Katta Kaspiy orti termitlari tarqalganligi, ularning bioekologiyasi va zararkunandaligi haqida qator ilmiy ishlar olib borilganligi ta'kidlangan.
- Termitlarning bioekologiyasi haqida umumiy ma'lumot: Ushbu bo'limda termitlarning rivojlanish bosqichlari (tuxum, lichinka, imago), ijtimoiy tuzilishi (koloniya, ishchilar, askarlar, ona va ota termitlar), ularning hayot tarzi va rivojlanish sikllari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Termitlarning uyalari, ularning joylashuvi va tuzilishi ham yoritilgan.
- Termitlar tarqalishining oldini olish va ularga qarshi kurash choralari: Ushbu bobda termitlarga qarshi kurashning samarali usullari, jumladan, ularning tarqalishini oldini olish choralari, kimyoviy va biologik usullar, shuningdek, oziqlantirish va uyalarni yo'q qilish usullari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Jumladan, yog'och materiallarini antiseptik ishlovdan o'tkazish, zaharli oziqlar bilan kurashish, tabiiy dushmanlardan foydalanish kabi usullar ko'rsatib o'tilgan.