Ishlab chiqarishda shovqin va xodimlarni undan himoyalash yo’llari
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va Oʻrta Maxsus Taʼlim Vazirligi Andijon Mashinasozlik Instituti “TRANSPORT VA LOGISTIKA” fakulteti “HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI” kafedrasi tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda ishlab chiqarish korxonalarida shovqinning inson salomatligiga ta'siri, uning oldini olish usullari hamda shovqinni hisoblash va o'lchash usullari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Kitobda shovqinga qarshi kurash chora-tadbirlari, jumladan, shovqin manbasida kamaytirish, shovqinni tarqalish yo'nalishini o'zgartirish, sanoat korxonalari va sexlarini oqilona rejalashtirish, sanoat korxonalari xonalariga akustik ishlov berish, shovqinni tarqalish yo'lida kamaytirish kabi usullar atroflicha tahlil qilingan. Shuningdek, kitobda shovqin darajalarini aniqlash, hisoblash va me'yorlashtirish usullari, jumladan, shovqinni o'lchash usullari va jihozlari, hamda shovqinning iqtisodiy samaradorligi ham ko'rib chiqilgan. Kitob oxirida xulosa va tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Ishlab chiqarishda shovqinning paydo bo'lishi: Ushbu bo'limda ishlab chiqarishda shovqinning paydo bo'lishi sabablari, uning inson salomatligiga ta'siri va quloqqa ta'siri haqida batafsil ma'lumot berilgan. Turli xil shovqin manbalari, ularning darajalari va inson organizmiga ta'siri o'rganilgan.
- Ishlab chiqarish korxonalarida shovqin ta'siridan saqlanish tartibi va usullari: Bu bo'limda ish joylarini shovqindan himoyalash usullari va vositalari, jumladan, akustik ishlov berish, shovqin yutuvchi materiallardan foydalanish, shovqinni kamaytirish vositalari va usullari atroflicha yoritilgan. Mexanik, aerodinamik, gidrodinamik va elektromagnit shovqinlar, ularning kelib chiqishi va kamaytirish usullari haqida ma'lumot berilgan.
- Shovqinni hisoblash va o'lchash usullari: Ushbu bo'limda shovqin darajasini hisoblash va o'lchash usullari, jumladan, shovqinni hisoblash formulalari, shovqinni o'lchash usullari va jihozlari, hamda shovqinni tarqalish yo'lida kamaytirish usullari haqida ma'lumot berilgan.
- Iqtisodiy qism: Bu qismda ishlab chiqarishda shovqinni kamaytirish bo'yicha tadbirlarning iqtisodiy samaradorligi, ularni amalga oshirish uchun sarflanadigan xarajatlar va ulardan kutiladigan iqtisodiy samaralar hisob-kitobi keltirilgan.