Temir-beton va tosh кonstruksiyalar. savol va javoblarda

Ushbu o'quv qo'llanma O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta Maxsus Ta’lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo‘lib, "Temir-beton va tosh konstruksiyalar. Savol va javoblarda" deb nomlanadi. Qo'llanma 5340200 – "Bino va inshootlar qurilishi", 5340500 – "Qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish", 5340100 – "Arxitektura (turlari bo‘yicha)" bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari talabalari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, qurilish amaliyotida bino va inshootlarni temir-beton konstruksiyalarini hisoblash va loyihalash asoslarini yanada chuqurroq o‘rganish imkonini beradi. Qo‘llanmada temir-beton va tosh-g‘isht konstruksiyalarining mohiyati, beton-armatura va temir-betonning asosiy fizik-mexanik xossalari, ularning deformatsiyalanuvchanligi, bino va inshootlarda qo‘llaniladigan temir-beton va tosh-g‘isht konstruksiyalari, ularni hisoblash asoslari yoritilgan. Qo‘llanma 11 ta bobdan iborat.

Asosiy mavzular

• Temir-beton konstruksiyalar haqida umumiy ma’lumotlar. Beton, armatura va temir-beton: Betonning asosiy xossalari, armaturaning roli va temir-betonning umumiy tushunchasi.
• Oldindan zo‘riqtirilgan temir-beton: Oldindan zo‘riqtirilgan temir-betonning mohiyati, uni qo‘llash usullari va uning afzalliklari.
• Temir-beton konstruksiyalarni chegaraviy holatlar bo‘yicha hisoblash. Ko‘ndalang egilishdagi mustahkamlik: Normal va qiya kesimlarning egilishga mustahkamligini hisoblash, egiluvchi elementlarning mustahkamligi va darzbardoshligi.
• Siqilishdagi cho‘zilishdagi va mahalliy yuklar ta’siridagi mustahkamlik: Nomarkaziy siqilish, egilish va mahalliy yuklar ta’sirida elementlarning mustahkamligini hisoblash usullari.
• Darzbardoshlik va ko‘chish: Temir-beton konstruksiyalarda darzlarning hosil bo‘lishi, ularning yopilishi va ko‘chishlar hisobi.
• Temir-beton elementlarni montaj qilish: Temir-beton elementlarni montaj qilish usullari, birikmalar va ularning sifati.
• Yuklar va ta’sirlar: Temir-beton konstruksiyalariga ta’sir etuvchi yuklar, ularning turlari va hisobiy qiymatlari.
• Bino va inshootlarning temir-beton konstruksiyalari: Bino va inshootlarning temir-beton konstruksiyalariga qo‘yiladigan talablar, ularning nuqsonlari va xizmat muddati.
• Temir-beton inshootlar: Temir-beton rezervuarlar, bunkerlar va tirgak devorlarning konstruktiv yechimlari.
• Tosh-g‘isht konstruksiyalari: Tosh-g‘isht konstruksiyalarining mohiyati, qo‘llanilishi, mustahkamligi va armaturalash usullari.
• O‘lchamlar, o‘lchov birliklari: Hisoblashlarda qo‘llaniladigan o‘lchamlar va o‘lchov birliklari.