Тошкент вилояти ўтлоқи аллювиал тупроқлар шароитида мульчалаш усулларининг ғўзани ҳосилдорлигига таъсири

Ushbu ilmiy ishning maqsadi - paxtachilikning muhim muammolaridan biri bo'lgan tuproq unumdorligini oshirish va paxta hosildorligini ko'paytirishda turli xil mulchalash usullari (shaffof plyonka, qora plyonka, sholi po'chog'i, bug'doy somoni, polimerlar) va ularning sug'orish texnologiyasi bilan uyg'unlashgan holda paxta hosildorligiga ta'sirini o'rganishdan iborat. Tadqiqotda bu usullarning tuproq harorati, namligi, oziqa moddalari va o'simlikning o'sishi hamda rivojlanishiga ta'siri tahlil qilingan. Natijalarda, ayniqsa shaffof plyonka va ba'zi polimerlar qo'llanilgan variantlarda tuproq harorati va namligining yaxshi saqlangani, bu esa o'simlikning rivojlanishiga ijobiy ta'sir ko'rsatib, hosildorlikni oshirganligi isbotlangan.

Asosiy mavzular

Tuproq harorati va namligiga mulchalash ta'siri: Turli mulchalash materiallarining (plyonkalar, o'simlik qoldig'i, polimerlar) tuproqning 0-30 sm va 5-10 sm qatlamlaridagi harorat va namlikka ta'sirini tadqiq qilish. Natijalarda shaffof plyonka haroratni sezilarli ko'tarib, namlikni yaxshi saqlashi aniqlangan.
Tuproq oziqa moddalariga mulchalash ta'siri: Mulchalashning tuproqdagi chirindi, azot, fosfor va kaliy miqdorlariga ta'sirini o'rganish. Tadqiqotlar natijasida, plyonka mulchalashda ba'zi oziqa moddalar kamaygan bo'lsa-da, umumiy holatda o'simlik uchun qulay sharoit yaratilgani ko'rsatilgan.
Mulchalashning paxta hosiliga ta'siri: Turli mulchalash usullari va ularning paxta hosildorligiga ta'sirini solishtirish. Tajribalar shuni ko'rsatdiki, ayniqsa plyonka mulchalash va ba'zi polimerlar qo'llanganda hosildorlik sezilarli darajada oshgan.