Махмуд Қошғарийнинг “Девону луғотит турк” асарида Зироатчилик билан боғлиқ атама ва урф одатларнинг тавсифи ва таҳлили

Ushbu maqola Xorazm Ma'mun Akademiyasi Axborotnomasi 2017-1 sonida chop etilgan, bo'lib, unda Mahmud Qashg'ariyning "Devonu lug'otit-turk" asarida qishloq xo'jaligi bilan bog'liq atamalar, urf-odatlar va marosimlarning tahlili berilgan. Muallif ushbu qadimiy asarning dehqonchilik madaniyatini o'rganishdagi ahamiyatini ta'kidlab, asarda keltirilgan turkiy xalqlarning dehqonchilik bilan bog'liq urf-odatlari, marosimlari, maqollari va dehqonchilik atamalariga urg'u beradi. Maqolada "Devon"da keltirilgan dehqonchilik terminologiyasi, jumladan, sug'orishga oid atamalar, dehqonchilik mehnat qurollari nomlari hamda qishloq xo'jaligi ekinlari nomlari tahlil qilingan. Shuningdek, qadimiy turkiy qabilalarning dehqonchilik bilan bog'liq marosimlari, masalan, yomg'ir chaqirish marosimi, hosilni yanchishdagi "Xo'p haydash" urf-odati kabi jihatlar ham yoritilgan. Asarda keltirilgan dehqonchilikka oid ko'plab urf-odatlar va qadimiy turkiy terminlar haqidagi ma'lumotlar, qishloq xo'jaligi madaniyatini o'rganishda muhim ahamiyat kasb etishi ta'kidlanadi.

Asosiy mavzular

  • Mahmud Qashg'ariyning "Devonu lug'otit-turk" asari: Asarning qishloq xo'jaligi bilan bog'liq qadimiy urf-odatlar, marosimlar, maqollar va dehqonchilik atamalarini o'rganishdagi ahamiyati.
  • Qishloq xo'jaligi atamalari va terminologiyasi: "Devon"da keltirilgan dehqonchilikka oid atamalar, sug'orishga oid terminlar va dehqonchilik mehnat qurollari nomlarining tahlili.
  • Dehqonchilik urf-odatlari va marosimlari: Qadimiy turkiy qabilalarning yomg'ir chaqirish marosimi, hosilni yanchishdagi "Xo'p haydash" urf-odati kabi dehqonchilik bilan bog'liq marosimlarining tavsifi va tahlili.
  • Turkiy xalqlar dehqonchiligi: Asarda keltirilgan turkiy xalqlar dehqonchiligiga oid urf-odatlar, maqollar va dehqonchilik ekinlari haqidagi ma'lumotlar.