Қуруқ ва иссиқ иқлим шароитида тригонометрик нивелирлашни вертикал рефракция бурчаклари ва коэффицентларини ҳисобга олмасдан баҳолаш
Ushbu maqola quruq va issiq iqlim sharoitida trigonometrik nivelirlashni vertikal refraktsiya burchaklari va koeffitsiyentlarini hisobga olmasdan baholashga bag'ishlangan. Unda trigonometrik nivelirlashning aniqligini oshirish uchun qo'llaniladigan turli usullar, jumladan, vertikal refraktsiyani hisoblashning sodda usullari, shuningdek, ishchi formulalari va ularning qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Maqolada ikkita asosiy usulning afzalliklari va kamchiliklari, ularning amaliyotda qo'llanilishi natijasida olingan aniqlik darajasi jadval va grafiklar orqali tahlil qilingan. Shuningdek, maqolada ushbu sohaga oid ilmiy adabiyotlar ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Vertikal refraktsiyani hisoblash usullari: Maqolada vertikal refraktsiyani hisoblashning ikkita asosiy usuli ko'rsatib o'tilgan: 1) Geodezik punktlarda vertikal gradientlarni hisoblash orqali, 2) Chiziq balandliklarining ekvivalentlariga tuzatmalar kiritish orqali. Har bir usulning nazariy asoslari va qo'llanilishi tushuntirilgan.
- Trigonometrik nivelirlash formulalari: Maqolada trigonometrik nivelirlashda nisbiy balandliklarni aniqlash uchun ishlatiladigan ishchi formulalar keltirilgan. Jumladan, vertikal refraktsiyani hisobga olgan holdagi formulalar (1) va (2) bilan ifodalangan.
- Hisoblash usullarining taqqoslanishi: Ushbu bo'limda ikkala hisoblash usulining amaliy natijalari taqqoslanadi. Jadval va grafiklar yordamida har bir usulning aniqligi, qo'llaniladigan vositalar va ish hajmi ko'rsatiladi. Ikkinchi usulning hisoblash ishlarini kam talab qilishi ta'kidlangan.
- Vertikal refraktsiya koeffitsiyentlari: Maqolada havo haroratining anomal vertikal gradientlari va ularning trigonometrik nivelirlashga ta'siri tahlil qilingan. Jadvalda keltirilgan C1 qiymatlari ushbu gradientlarning miqdorini ko'rsatadi.