Финансовые аспекты социальной защиты населения
Ushbu kitob aholini ijtimoiy himoya qilishning moliyaviy jihatlarini tahlil qiladi. Unda ijtimoiy to'lovlar va imtiyozlarni tartibga solish, davlat byudjetining o'rni, soliq tizimi va uning aholi daromadlariga ta'siri hamda ijtimoiy himoyaning turli mexanizmlari batafsil yoritilgan. Kitobda O'zbekistonda ijtimoiy himoya tizimini takomillashtirish bo'yicha ilmiy-amaliy tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Aholiga ijtimoiy-iqtisodiy kafolatlarning asosiy yo'nalishlari: Ushbu bo'limda aholi uchun zarur bo'lgan uchta asosiy ijtimoiy-iqtisodiy kafolatlar, jumladan, mehnatga haq to'lashning minimal darajasi, ta'lim, sog'liqni saqlash va madaniyat kabi davlat tomonidan ta'minlanadigan ustuvor ehtiyojlar hamda nogironlar, qariyalar va ishsizlar uchun pensiya, nafaqa va moddiy yordam kabi ijtimoiy himoya turlari ko'rib chiqiladi.
- Aholini ijtimoiy kafolatlarning shakli sifatida indeksatsiya: Bu mavzu narxlar o'sishini qoplash va aholining ijtimoiy kafolatlarini ta'minlashda indeksatsiyaning o'rni va ahamiyatini tushuntiradi. Shuningdek, O'zbekistonda ijtimoiy himoya tizimining rivojlanishida moliyaviy mexanizmlarning rolini o'rganadi.
- Soliqlar orqali qayta taqsimlash tizimi: Ushbu bo'limda soliqlar orqali aholi daromadlarini qayta taqsimlash mexanizmlari, soliq tizimining rivojlanishi va uning ijtimoiy himoyaga ta'siri tahlil qilinadi. Shuningdek, aholidan olinadigan soliqlar va byudjetdan amalga oshiriladigan ijtimoiy to'lovlar o'rtasidagi munosabatlar ko'rib chiqiladi.
- Aholi umumiy daromadlari shakllanishida moliyaviy mexanizmlarning roli: Bu mavzu aholining pul daromadlarini shakllantirishda moliyaviy mexanizmlarning, xususan, soliqlar va boshqa to'lovlarning rolini, shuningdek, ijtimoiy himoya shakllarini optimallashtirish masalalarini o'rganadi.
- Aholiga yo'naltirilgan to'lovlar, imtiyozlar va dotatsiyalar: Ushbu bo'limda aholiga yo'naltirilgan ijtimoiy to'lovlar, imtiyozlar va dotatsiyalar tahlil qilinadi. Xususan, qishloq xo'jaligi mahsulotlari uchun narxlar farqini qoplash va boshqa ijtimoiy himoya shakllari ko'rib chiqiladi. Shuningdek, davlat xarajatlari va ijtimoiy himoya fondi o'rtasidagi aloqadorlik ochib beriladi.