Амир Темур илм-фан ва маданият ҳомийси.
Ushbu maqola Amir Temur va temuriylar davridagi ilm-fan, madaniyat va me'morchilikning rivojlanishiga bag'ishlangan. Amir Temurning davlatni birlashtirishi, uning iqtisodiy-madaniy taraqqiyotga ta'siri, me'morchilik, ilm-fan, adabiyot, san'at va hunarmandchilikning ravnaq topishi batafsil yoritilgan. Samarqand, Shahrisabz, Buxoro, Termiz, Toshkent va Hirot kabi yirik shaharlarning obodonlashtirilishi, me'moriy yodgorliklar qurilishi, hunarmandchilikning turlari va rivojlanishi, savdo aloqalari, me'morchilikdagi yangiliklar, naqqoshlik, binokorlik kabi sohalardagi yutuqlar haqida ma'lumot beriladi. Maqolada, shuningdek, Amir Temurning o'zi va temuriylarning madaniyat, adabiyot, ilm-fanga homiyligi ham ta'kidlangan.
Asosiy mavzular
- Amir Temur va Temuriylar davrida ilm-fan va madaniyat: Amir Temur davrida O'rta Osiyoning birlashuvi mamlakatning iqtisodiy-madaniy rivojlanishiga ijobiy ta'sir ko'rsatdi. Me'morchilik, ilm-fan, adabiyot, san'at, hunarmandchilik ravnaq topdi. Samarqand, Shahrisabz, Buxoro, Termiz, Toshkent va Hirot kabi shaharlar obodonlashtirildi. Chet mamlakatlardan hunarmandlar, me'morlar, musavvirlar keltirildi. Shohizinda, Bibixonim masjidi, Dor us-saodat, Ahmad Yasaviy maqbarasi kabi yodgorliklar qurildi. Shohruh, Ulug'bek, Boysung'ur Mirzo kabi temuriylar ilm-fanga, madaniyatga homiylik qildilar.
- Me'morchilik va shaharsozlik: Sohibqiron davrida katta obodonchilik ishlari olib borildi. Samarqand va Shahrisabzda me'moriy majmualar qurildi. Shaharlar infratuzilmasi rivojlandi, yangi ko'chalar, bozorlar, karvonsaroylar qurildi. Mudofaa devorlari, me'moriy majmualar, jumladan, qo'rg'onlar qurildi. Samarqand va Shahrisabzda 'hisor' qurilishi amalga oshirildi. Oqsaroy, Ko'ksaroy, Bo'stonsoyl kabi saroylar, shuningdek, Bibixonim masjidi, Ulug'bek madrasasi kabi binolar qurildi. Binolarda qirrali gumbazlar, ikki qavatli gumbazlar, noyob naqshlar va bezaklar ishlatildi.
- Hunarmandchilik va savdo: O'rta Osiyo hunarmandchiligi Temuriylar davrida yuksak darajaga ko'tarildi. Tosh qazish, to'qimachilik, kulolchilik, zargarlik, temirchilik kabi sohalar rivojlandi. Samarqandda maxsus sovutsozlar mahallasi tashkil topdi. Metall buyumlar, uy-ro'zg'or buyumlari, qurol-yarog'lar ishlab chiqarildi. Samarqandda mis va jezdan buyumlar, tangalar zarb qilindi. Zargarlar oltin, kumush va jezdan nafis zeb-ziynat buyumlari yaratdilar. Savdo aloqalari rivojlandi, ko'plab karvonsaroylar qurildi. Samarqand va Buxoro savdo markazlariga aylandi.