Gruntshunoslik
Ushbu darslik «Gidrogeologiya va muhandislik geologiyasi» bakalavriat ta'lim yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, unda insonning geologik faoliyati va gruntshunoslikning rivojlanishi, gruntlarning qattiq komponentlari va uning elementlari o'lchami, morfologik xususiyati va miqdoriy nisbati, suyuq komponentlari, tabiiy namligi va ularning xossalariga ta'siri, gazli va tirik komponentlari, fizik-kimyoviy-mexanik xossalari, mustahkamligi, tasnifi, qoya-tog', dispers, gilli va changli gruntlar, sho'rlangan va sun'iy gruntlar, grunt massivi kabilar yoritilgan. Darslikdan qurilish sohasiga tegishli tashkilot xodimlari, oliy o'quv yurtlarining professor-o'qituvchilari, katta ilmiy xodim-izlanuvchilari, bakalavriat va magistratura talabalari, shuningdek ilmiy-tadqiqot institutlari olimlari va muhandislari qo'llanma sifatida foydalanishlari mumkin.
Asosiy mavzular
- Gruntlarning tarkibi: Bu bo'limda gruntlarning qattiq komponentlari, ularning o'lchami, morfologik xususiyatlari va miqdoriy nisbati, suyuq komponentlari, tabiiy namligi va uning xossalariga ta'siri, gazli va tirik komponentlari, shu bilan birga gruntning ko'pkomponentli tizim sifatida strukural bog'lanishlari, kimyoviy va fizik-kimyoviy, fizik va biotik, fizik-mexanik xossalari, mustahkamligi, tasnifi, qoya tog' gruntlari, dispers gruntlar, gilli va changli (lyossimon) gruntlar, sho'rlangan va sun'iy gruntlar, grunt massivi tushunchalari va ularning o'zaro ta'siri hamda barcha xossalari haqida batafsil ma'lumot beriladi.
- Grunt ko'pkomponentli tizim: Ushbu bobda gruntning turli xil petrogenetik turlarida ma'lum tabiatli strukturali bog'lanish asosi hisoblanadi: magmatik, metamorfik va sementlashgan cho'kindilarda – asosan kimyoviy bog'lanish; cho'kindi bog'langan dispers gruntlarda – fizik va fizik-kimyoviy bog'lanish; bog'lanmagan dispers gruntlarda – mexanik bog'lanish.
- Gruntlarning xossalari: Bu bobda gruntlarning kimyoviy va fizik-kimyoviy, fizik va biotik, fizik-mexanik xossalari, mustahkamligi, tasnifi, qoya tog' gruntlari, dispers gruntlar, gilli va changli (lyossimon) gruntlar, sho'rlangan va sun'iy gruntlar, grunt massivi kabilar batafsil yoritilgan.