General notes on the main subject of lexicology as a science, its aims and tasks
Ushbu kitob tilshunoslikning grammatika bo'limiga bag'ishlangan bo'lib, ingliz tilining nazariy grammatikasi, morfologiyasi, sintaksisi va boshqa lingvistik jihatlarini chuqur tahlil qiladi. Unda so'zlarning tuzilishi, gap bo'laklari, nutq qismlari, grammatik kategoriyalar va ularning qo'llanilishi batafsil yoritilgan. Kitobda til hodisalarini tushuntirishda ilmiy yondashuvlar va nazariyalar ko'rib chiqiladi, shuningdek, turli lingvistik maktablarning qarashlari taqqoslanadi. Ingliz tilining grammatik tizimini o'rganuvchi talabalar va tilshunoslar uchun ushbu kitob muhim manba bo'lib xizmat qiladi. Unda tilning tizimli tabiatini, so'z va gaplarning o'zaro aloqadorligini va nutqning kommunikativ funksiyalarini tushunishga yordam beradigan ko'plab nazariy ma'lumotlar mavjud.
Asosiy mavzular
- Ingliz tilining nazariy grammatikasi: Kitobda ingliz tilining nazariy grammatikasi asoslari, jumladan, tilning tizimli tabiatini tushuntirishga katta e'tibor qaratilgan. Tilning fonologik, leksik va grammatik tizimlari, ularning o'zaro bog'liqligi hamda grammatikaning lug'at bilan aloqadorligi haqida batafsil ma'lumot beriladi. Grammatik qoidalarning evolyutsiyasi, preskriptiv va deskriptiv yondashuvlar ham tahlil qilinadi.
- Morfologiya va so'z tuzilishi: Ushbu mavzu so'zning morfologik tuzilishi, morfema va so'zning o'zaro aloqasi, morfemalarning turlari va ularning grammatik funksiyalari haqida ma'lumot beradi. Fe'llar, otlar, sifatlar va ravishlarning morfologik xususiyatlari, darajalari, kelishiklari va boshqa grammatik kategoriyalari batafsil ko'rib chiqiladi. Shuningdek, so'z yaratish usullari va grammatik shakllarning tuzilishi ham tahlil qilinadi.
- Sintaksis va gap tuzilishi: Kitobda gapning tuzilishi, gap bo'laklari (subject, predicate, object, adverbial, attribute) va ularning funksiyalari yoritiladi. Gapning turli kommunikativ tiplari (declarative, interrogative, imperative) va ularning grammatik xususiyatlari tahlil qilinadi. Murakkab gaplar, ularning turlari va tuzilishi, jumla bog'lanishlari va boshqa sintaktik hodisalar ham batafsil ko'rib chiqiladi.
- Nutq qismlarining tasnifi: Ushbu qismda nutqning asosiy qismlari (ot, fe'l, sifat, ravish, olmosh, son, bog'lovchi, yuklama, undov) ularning leksik-grammatik xususiyatlari, funksiyalari va tasnifiga ko'ra batafsil tahlil qilinadi. Har bir nutq qismining o'ziga xos xususiyatlari va ularning gapdagi roli tushuntiriladi.