Tur ichida duragaylashda irsiyat va o’zgaruvchanliq qonuniyatlari
Ushbu kitob, asosan, biologiya va genetika fanlariga bag'ishlangan bo'lib, irsiyat va o'zgaruvchanlik qonuniyatlarini o'rganishga qaratilgan. Kitobda genetika fanining rivojlanish tarixi, tur ichida duragaylashning asoslari, mono-, di- va poliduragay chatishtirishlar, gametalarning sofligi gipotezasi, tahliliy va takroriy chatishtirishlar, chala dominantlik hodisasi, statistik usullar yordamida belgilarning ajralishini tekshirish, hamda diduragay chatishtirishning sitologik asoslari kabi mavzular yoritilgan. Kitob, shuningdek, seleksiya va uning genetika bilan aloqasini hamda o'simliklar va hayvonlar zotlarini yaxshilashda duragaylash usulining ahamiyatini ko'rib chiqadi. Oxirida, tadqiqotdan olingan xulosalar keltirilib, foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati berilgan.
Asosiy mavzular
- Genetika fanining taraqqiyot tarixi: Genetika fanining shakllanishi, olimlarning hissasi (Mendel, Darvin, Veysman va boshqalar), xromosoma nazariyasi va molekulyar genetika rivojlanishi.
- Tur ichida duragaylash: Duragaylash turlari (mono-, di-, poliduragay), dominantlik va retsessivlik, gametalarning sofligi qoidasi, belgilarning ajralishi qonuni.
- Tahliliy va takroriy chatishtirish: Tahliliy chatishtirishning mohiyati va ahamiyati, uning genetik analizda qo'llanilishi.
- Chala dominantlik hodisasi: Chala dominantlikning genetik mexanizmlari va fenotipik namoyon bo'lishi.
- Belgilarning ajralishini statistik tekshirish: X² usuli orqali tajriba natijalarini statistik baholash, genetik gipotezalarni tekshirish.
- Diduragay chatishtirishning sitologik asoslari: Genlarning xromosomalarda joylashuvi, meyoz jarayonida genlarning mustaqil kombinatsiyalanishi.