Қизил Китоб вакили орол мўйлабдори ва Туркистон мўйлабдорининг биоэкалогик хусусиятлари

Ushbu kitob 2018-yil 26-noyabrda Urganch davlat universiteti tomonidan o'tkazilgan «Biologiya va qishloq xo'jaligining yutuqlari, muammolari va istiqbollari» mavzusidagi respublika ilmiy-amaliy anjumanining birinchi jildidagi materiallarni o'z ichiga oladi. Kitobda biologiya va qishloq xo'jaligi sohasidagi dolzarb muammolar, tadqiqotlar va ularning yechimlari haqida turli mualliflar tomonidan yozilgan maqolalar jamlangan. Maqolalar o'zbek va rus tillarida yozilgan bo'lib, ekologiya, zootexniya, ixtiologiya, botanika va boshqa qishloq xo'jaligi bilan bog'liq yo'nalishlarni qamrab oladi. Kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi va Urganch davlat universiteti tomonidan nashrga tavsiya etilgan.

Asosiy mavzular

  • Biologiya va qishloq xo'jaligining yutuqlari, muammolari va istiqbollari: Ushbu anjuman "Biologiya va qishloq xo'jaligining yutuqlari, muammolari va istiqbollari" mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, unda mazkur sohalardagi dolzarb masalalar, bajarilgan ishlar, aniqlangan muammolar va kelajak istiqbollari muhokama qilingan.
  • Orol dengizining qurigan tubida havo changlari va qum ko'chishini kamaytirish: M.Yu.Ibragimov va boshqalar tomonidan yozilgan ushbu maqolada Orol dengizining qurigan tubidagi havoga tarqaluvchi zaharli changlar va ularning oqibatlari, shuningdek, qum ko'chishini kamaytirish usullari haqida so'z boradi.
  • Qovoqning inson salomatligi uchun foydasi: G.M.Satipov, N.B.Jumaniyazova maqolasida qovoqning inson salomatligi uchun foydalari va uni iste'mol qilishning afzalliklari haqida ma'lumot berilgan.
  • Termitlar va ularning tarqalishi: I.I. Abdullayev, K.S.Allabergenova maqolasida Anacanthotermes turkumiga mansub termitlarning tuzilishi va O'zbekiston hududida ularning tarqalishi haqida tadqiqot o'tkazilgan.
  • Baliqlarni ko'paytirish va muhofaza qilish choralari: S.X.Babadjanova, K.R.Yuldoshev, D.R.Ramanov maqolasida kamayib borayotgan baliq turlarini ko'paytirish va ularni muhofaza qilish bo'yicha ko'rilayotgan chora-tadbirlar haqida batafsil ma'lumot berilgan.
  • Orol mo'ylovdori va Turkiston mo'ylovdorining bioekologik xususiyatlari: G.N.Ismoilova, A.Y.Raxmatullayev, Z.T.Zubaydova, S.S.Dilmuradov maqolasida O'zbekiston 'Qizil kitobi'ga kiritilgan Orol mo'ylovdori va Turkiston mo'ylovdorining bioekologik xususiyatlari, ularning ahamiyati va muhofaza qilish muammolari tahlil qilingan.
  • Farg'ona vodiysi florasidagi Codonopsis climatidea: N.M.Naralieva, G.A.Ibroximova, F.M.Madaminov maqolasida Farg'ona vodiysi florasiga mansub Codonopsis climatidea o'simligining biologik va ekologik xususiyatlari, uning dorivorlik ahamiyati haqida ma'lumotlar keltirilgan.
  • G'arbiy va Janubi-g'arbiy O'zbekiston lentonichlarning (Catocalinae, Noctuidae) bioekologik monitorigi: X.U.Bekchanov, D.A.Yavkachev, M.P.Djumaniazova maqolasida G'arbiy va Janubi-g'arbiy O'zbekiston hududida yashovchi lentonichlarning (Catocalinae, Noctuidae) bioekologik monitoringi va ularning taksonomiyasi haqida tadqiqot olib borilgan.
  • Xorazm vohasi o'dimchi kapalalari tarkibi: X.Bekchanov, X.Bekchanova, I.Avazmetova maqolasida Xorazm vohasi kapalaklarining tur tarkibi va ularning ekologiyasi haqida ma'lumotlar berilgan.
  • Ekologik sog'lomlashtirish va atrof-muhitni muhofaza qilish muammolari: N.N.Tursunova, Z.R.Tajiyev, S.X.Babadjanova maqolasida ekologik sog'lomlashtirish va atrof-muhitni muhofaza qilishning dolzarb muammolari tahlil qilingan.
  • Termitlarga qarshi samarali usullar: I.I.Abdullayev, M.V.Doschonova, R.S.Ruzmetov maqolasida termitlarga qarshi samarali usullarni ishlab chiqish muammolari ko'rib chiqilgan.
  • Tabiatni asrash: Z.Adilovning "Tavrot tabiat borlig'ini asrash" haqidagi maqolasida tabiatni asrash masalasining diniy va falsafiy jihatlari qamrab olingan.
  • Xorazm viloyatida shifobaxsh o'simliklar tarqalishi: Z.R.Tajiyev, R.K.Xajiyev, S.A.Komilova maqolasida Xorazm viloyatida shifobaxsh o'simliklarning tarqalish xususiyatlari o'rganilgan.
  • Ta'lim tizimida ekologik tarbiya: O'.Xudayberganova maqolasida uzluksiz ta'lim tizimida yoshlarga ekologik ta'lim-tarbiya berishning ahamiyati haqida so'z boradi.
  • O'zbekiston reptiliya (quruqlikda yashovchilar)larida vidovoy xilma-xillik: E.F.Ikromov, E.E.Ikromov maqolasida O'zbekiston reptiliya (quruqlikda yashovchilar)larida vidovoy xilma-xillik va ularning muhofazasi masalasi ko'rib chiqilgan.
  • Farg'ona vodiysi cho'l mintaqasi mollyuskalarining гельmin tozalovchi lichinkalari: M.Egamqerdiyev, A.Kuchboyev maqolasida Farg'ona vodiysi cho'l mintaqasi mollyuskalarining гельmin tozalovchi lichinkalari haqida tadqiqot o'tkazilgan.
  • Crotalaria juncea o'simligining qishloq xo'jaligidagi ahamiyati: M.Sh.Nurullayeva, Z.R.Tajiyev maqolasida Crotalaria juncea o'simligining qishloq xo'jaligidagi ahamiyati va undan foydalanish usullari haqida ma'lumot berilgan.