“Eaching english to young children”
Ushbu kitobda yosh bolalarga ingliz tilini o'rgatishning muhim jihatlari tahlil qilingan. O'qituvchilarning bilimi, sabr-toqati, bolalarga bo'lgan munosabati hamda ularning o'rganish usullari, motivatsiyasi va individual xususiyatlarini hisobga olish zarurligi ta'kidlangan. Bolalarning yoshiga qarab ularning xarakteristikalarini va til o'rganishdagi qobiliyatlarini tushunish o'qitish jarayonining asosini tashkil etishi ko'rsatib berilgan. Kitobda bolalarning yoshiga qarab (5-7 va 8-10 yosh) til o'rganishdagi qobiliyatlari, ular qila oladigan ishlar va ularga qo'yiladigan talablar batafsil yoritilgan. Bundan tashqari, o'qitish jarayonida ko'rgazmalilik, turli o'yinlardan foydalanish, bolalarni qo'llab-quvvatlash va ularning o'ziga bo'lgan ishonchini oshirish hamda xavfsiz muhit yaratish muhimligi ta'kidlangan. Raqobat o'rniga hamkorlikni rivojlantirish hamda baholash tizimidagi o'ziga xosliklar haqida ham so'z yuritilgan.
Asosiy mavzular
- Yosh bolalarga ingliz tilini o'rgatish: O'qituvchi bilimdon, sabrli va do'stona bo'lishi kerak. O'quvchilarning ehtiyojlarini, ularning darsga bo'lgan munosabatini tushunish, ularni rag'batlantirish usullari va o'rganish uslublariga e'tibor berish zarur.
- Bolalarning yosh xususiyatlari va til o'rganish: Bolalar yangi tilni oson o'rganishadi, chunki ularning xotirasi kattalarnikidan kuchliroq. 3-4 yoshli bolalar tilni tez o'zlashtiradi, ammo 15 yoshdan keyin bu qobiliyat asta-sekin pasayadi. O'qituvchi har bir yosh guruhining o'ziga xos xususiyatlarini hisobga olishi lozim.
- 5-7 yoshli bolalar: Bu yoshdagi bolalar o'zlari qilayotgan ishlar haqida gapira oladilar, nimani qila olganliklarini aytib bera oladilar. Tasavvurdan foydalana oladilar, to'g'ridan-to'g'ri muloqotni tushunadilar. Haqiqat va xayol o'rtasidagi farqni ajrata olmasliklari mumkin. O'yinlarni yaxshi ko'radilar, lekin o'z mulklarini baham ko'rishda ikkilanadilar.
- 8-10 yoshli bolalar: Bu yoshdagi bolalar haqiqat va xayolni ajrata oladilar, doimiy savollar berishadi va hamma narsani tezroq bilishni xohlashadi. O'z fikrlarini bildira oladilar, boshqalar bilan hamkorlik qila oladilar.
- O'qitish usullari va tavsiyalar: Faoliyatlarda harakat va his-tuyg'ulardan foydalanish, ko'rgazmali vositalar (buyumlar, rasmlar) dan foydalanish, qo'shiqlar, she'rlar, hikoyalar orqali til o'rganishni qiziqarli qilish kerak. Bolalarni maqtash va ularning o'ziga bo'lgan ishonchini oshirish muhim.
- Sinfda xilma-xillik va hamkorlik: Bolalarning diqqatlarini bir joyga jamlash uchun turli faoliyatlar, turli temp va tashkil etish usullaridan foydalanish kerak. Raqobat o'rniga hamkorlikni rivojlantirish lozim. Jamoaviy ishlar va juftlikda ishlash til o'rganishda samarali usullardir.
- Bolalarni xavfsiz his qilishga yordam berish: Bolalar sinfda xavfsiz va mamnun bo'lsalar, ular til o'rganishda mustaqil va jasur bo'la oladilar. O'quvchilarni hurmat qilish, ularning har bir fikrini tinglash va xatolarga yo'l qo'yganliklarini tushuntirish kerak.
- Baholash: O'qituvchi har bir bola haqida muntazam yozib borishi va ularning yutuqlari haqida ota-onalar bilan gaplashib turishi kerak. Bolalarni o'z ishlarini o'zlari baholashga undash ham muhim.