Сурхондарё вилояти тупроқлари таркибидаги цезий-137 ва стронций-90 радионуклидларини бета ва гамма нурланишлар асосида аниқлашнинг радиометрик-спектрометрик усулини ишлаб чиқиш
Ushbu avtoreferat Suxondaryo viloyati tuproqlaridagi Seziy-137 va Stronsiy-90 radioaktiv nuklidlarini aniqlash usulini ishlab chiqishga bag'ishlangan ilmiy tadqiqot ishining qisqacha mazmunini ochib beradi. Tadqiqotda ushbu radioaktiv nuklidlarni aniqlashning yangi va samarali radioometrik-spektrometrik usuli taklif etilgan. Ushbu usulning afzalliklari, jumladan, uning tezkorligi, tejamkorligi va aniqligi ko'rsatib berilgan. Shuningdek, usulni qo'llash uchun optimal sharoitlar aniqlangan va amaliyotda qo'llanilishi muhokama qilingan. Tadqiqot natijalari Suxondaryo viloyati tuproqlaridagi Seziy-137 va Stronsiy-90 ning tarqalishi va ko'chish qonuniyatlarini o'rganishga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Radioaktiv nuklidlarni aniqlashning dolzarbligi: Hozirgi kunda tabiiy muhitni radioometrik monitoring qilish muhim ahamiyat kasb etadi. Insonning hayoti davomida tabiiy radiatsiya manbalaridan oladigan nurlanishining ulushi yuqori foizni tashkil etadi. Shuning uchun optimal, samarali va natijaviy radioometrik aniqlash usullarini ishlab chiqish zarur.
- Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Tadqiqotning asosiy maqsadi Suxondaryo viloyati tuproqlaridagi Seziy-137 va Stronsiy-90 radioaktiv nuklidlarini beta va gamma nurlanishlar asosida aniqlash usulini ishlab chiqish hamda ularning tarqalishini aniqlashdan iborat. Vazifalar usulni ishlab chiqish, uning analitik parametrlarini baholash, amaliyotda qo'llash va tarqalish qonuniyatlarini aniqlashni o'z ichiga oladi.
- Ishlab chiqilgan radioometrik-spektrometrik usul: Tadqiqotda Seziy-137 va Stronsiy-90 ni aniqlash uchun radioometrik-spektrometrik usul ishlab chiqilgan. Ushbu usul MKBG-01 radiometri va "ASW" dasturi yordamida amalga oshiriladi. Usulning optimal sharoitlari, jumladan aniqlash xatoligi, o'lchash vaqti, sezgirligi va boshqalar aniqlangan.
- Tadqiqot natijalari va ularning ahamiyati: Tadqiqot natijalari Suxondaryo viloyati tuproqlarida Seziy-137 va Stronsiy-90 ning mavjudligini va ularning tarqalishini ko'rsatdi. Ishlab chiqilgan usulning amaliy ahamiyati mavjud bo'lib, u kelajakda atrof-muhit monitoringida qo'llanilishi mumkin.