Қашқадарё воҳаси тарихи фанидан амалий машғулотлар олиб бориш бўйича услубий

Qarshi davlat universiteti tarix fakulteti talabalari uchun Qashqadaryo vohasi tarixi fanidan tayyorlangan ushbu uslubiy qo'llanma, fanni o'qitishning nazariy-metodologik asoslarini, maqsad va vazifalarini o'z ichiga oladi. Qo'llanma Qashqadaryo vohasining qadimiy tosh, bronza va temir davrlaridan tortib, to mustaqillik yillarigacha bo'lgan siyosiy, ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy hayoti hamda rivojlanish bosqichlarini chuqur yoritadi. Qo'llanmada har bir mavzu bo'yicha ma'ruza va mashg'ulotlarning maqsadlari, asosiy masalalari va tavsiya etiladigan adabiyotlar keltirilgan.

Asosiy mavzular

1-mavzu: Qashqadaryo tarixi fanining predmeti, uni o'rganishning nazariy-metodologik asoslari, maqsad va vazifalari: Ushbu mavzu Qashqadaryo tarixi fanining o'ziga xos xususiyatlari, o'rganish obyekti, predmeti, ilmiy-nazariy asoslari, maqsad va vazifalari hamda uslubiyotini ochib beradi.
2-mavzu: Qashqadaryo vohasi insoniyat sivilizatsiyasining qadimgi o'choqlaridan biri: Bu mavzu Qashqadaryo vohasining qadimiy tosh, bronza va temir davri yodgorliklari, ilk dehqonchilik, shaharsozlik madaniyati hamda Axomaniylar va Yunon-Makedonlar davridagi tarixi bilan tanishtiradi.
3-mavzu: Ilk o'rta asrlarda Qashqadaryo: Mavzu So'g'diyona tarixiga oid ma'lumotlar, IV-VI asrlarda Qashqadaryo vohasi iqtisodiyoti va madaniy hayoti, Xitoy manbalariga ko'ra Sug'diyona davlati va uning xususiyatlari haqida ma'lumot beradi.
4-mavzu: Qashqadaryo vohasi arab hukmronligi davrida: Ushbu mavzu O'rta Osiyoga arablar hujumi, Qashqadaryo vohasining arablar tomonidan istilo qilinishi, Muqanna qo'zg'oloni va uning oqibatlari bilan tanishtiradi.
5-mavzu: Qashqadaryo vohasining mo'g'ullar davri tarixi: Mavzu mo'g'ullar istilosi, ularning Qashqadaryo vohasining iqtisodiy va madaniy hayotiga ta'siri hamda XII asrda vohaning ijtimoiy-siyosiy ahvoli haqida ma'lumot beradi.
6-7-mavzu: Amir Temur va Temuriylar davrida Qashqadaryo vohasi: Bu mavzu Amir Temur davrida Qashqadaryo vohasining iqtisodiy, siyosiy va madaniy hayoti, Temuriylar davridagi ijtimoiy-iqtisodiy ahvoli hamda madaniyatning rivojlanishi haqida ma'lumot beradi.
8-mavzu: Qashqadaryo vohasida Shayboniylar va Ashtarxoniylar sulolalarining hukmronligi: Mavzu Shayboniylar va Ashtarxoniylar davridagi siyosiy hayot, taxt uchun kurashlar, iqtisodiy va madaniy hayot hamda ularning Qashqadaryoga ta'siri haqida ma'lumot beradi.
9-mavzu: Qashqadaryo vohasida mangʻitlar sulolasi hukmronligi: Ushbu mavzu mangʻitlar sulolasining hokimiyat tepasiga kelishi, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayotiga, ularning Qashqadaryoga ta'siri bilan tanishtiradi.
10-mavzu: Qashqadaryoda sovet hukmronligining o'rnatilishi va vohaning keyingi yillardagi ahvoli: Mavzu Qashqadaryoda sovet hokimiyatining o'rnatilishi, sanoatlashtirish va kollektivlashtirish siyosati, urush yillari va urushdan keyingi davr haqida ma'lumot beradi.
11-mavzu: Ikkinchi jahon urushi yillarida Qashqadaryo: Ushbu mavzu urush yilllarida Qashqadaryo sanoati va qishloq xo'jaligining front ehtiyojlariga yo'naltirilishi, frontdagi jasoratlar, fan va madaniyatning rivojlanishi haqida ma'lumot beradi.
12-mavzu: Mustaqillik yillarida Qashqadaryoning iqtisodiy taraqqiyoti: Mavzu mustaqillik yillarida Qashqadaryodagi iqtisodiy o'zgarishlar, bozor munosabatlarining shakllanishi, qishloq xo'jaligi sohasidagi islohotlar va ularning natijalari haqida ma'lumot beradi.
13-mavzu: Qashqadaryo vohasida istiloqol yillarida ijtimoiy hayotning yangi pog'onasiga ko'tarilishi: Ushbu mavzu istiloqol yillarida Qashqadaryodagi ijtimoiy himoya tizimi, aholi turar joyi va kommunal xizmatlar, sog'liqni saqlash sohasi haqida ma'lumot beradi.
14-mavzu: Qashqadaryo vohasida mustaqillik yillarida madaniyat: Mavzu mustaqillik yillarida Qashqadaryodagi ta'lim tizimi, fan, adabiyot va san'atning rivojlanishi hamda erishilgan yutuqlar bilan tanishtiradi.