Jas fiziologiyası hám gigienasi páninen lektsiya teksti

Ushbu hujjat Jo'jayev nomidagi Qoraqalpog'iston davlat universiteti talabalari uchun tayyorlangan biologiya fanining "Inson fiziologiyasi va gigiyenasi" kursidan "Zoologiya, odam morfofiziologiyasi va uni o'qitish metodikasi" kafedrasi tomonidan taqdim etilgan leksiya matnidir. Unda inson organizmining rivojlanishi, o'sishi, turli yosh davrlari, anatomik-fiziologik xususiyatlari hamda gigiyenik talablar atroflicha o'rganilgan. Inson organizmining to'qima va organlarining tuzilishi, ularning funktsiyalari, hamda atrof-muhit bilan o'zaro munosabatlari yoritilgan. Kitobda nerv, tayanch-harakat, ovqat hazm qilish, qon aylanishi, nafas olish, buyrak, endokrin bezlar, ko'rish, eshitish, ta'm bilish, hid bilish va teri sistemalarining yoshga oid xususiyatlari hamda ularning gigiyenasi tushuntirilgan.

Asosiy mavzular

1-MODUL. O'SIW HAM RAWAJLANIWDIŃ ULIWMA NIZAMLIQLARI. ORGANIZM HÁM QORSHAǴAN ORTALIQ: O'sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari, turli yosh davrlari, to'qimalar, jinsiy kasalliklar, organizmning tashqi muhit bilan o'zaro munosabatlari, fiziologik jarayonlar, gigiyena masalalari yoritilgan.
2-MODUL. NERV SISTEMASI FIZIOLOGIYASI HÁM JOQARĠI NERV ISKERLIGININ` JAS ÓZGESHELIKLERI: Nerv sistemasining tuzilishi va xususiyatlari, nerv markazlari, nerv sistemasining turli bo'limlari, yuqori nerv faoliyati va uning gigiyenasi atroflicha o'rganilgan.
3-MODUL. ANALIZATORDIŃ JAS ÓZGESHELIGI HÁM GIGIENASI: Analizatorlarning tuzilishi va yoshga oid o'zgarishlari, teri, ko'rish, eshitish, ta'm bilish va hid bilish organlarining gigiyenasi tushuntirilgan.
4-MODUL. ISHKI SEKRETSIYA BEZLERINIŃ JAS ÓZGESHELIGI HÁM GIGIENASI: Ichki sekretsiya bezlarining tuzilishi, funktsiyalari, ularning yoshga oid o'zgarishlari va gigiyenasi, gormonlar hamda ular ta'sirida kelib chiqadigan kasalliklar haqida ma'lumot berilgan.
5-MODUL. TAYANISH HÁREKET APPARATINIŃ JAS ÓZGESHELIGI HÁM GIGIENASI: Tayanch-harakat apparatining tuzilishi, suyaklar, mushaklar, bo'g'imlar va umurtqa pog'onasining yoshga oid xususiyatlari hamda gigiyenasi atroflicha o'rganilgan.
6- MODUL. AS SIŃIRIW SISTEMASI DÚZILISINIŃ JAS ÓZGESHELIGI HÁM AWQATLANIW GIGIENASI: Ovqat hazm qilish sistemasi tuzilishi va yoshga oid xususiyatlari, moddalar almashinuvi, ovqatlanish gigiyenasi, oshqozon, ichaklar, jigar, me'da osti bezi hamda ularning yoshga oid o'zgarishlari va kasalliklari haqida ma'lumot berilgan.
7-MODUL. QAN HÁM QAN AYLANIW SISTEMASININ` JAS O`ZGESHELIGI HÁM GIGENASI: Qonning ahamiyati, tuzilishi, qon guruhlari, qon aylanish sistemasining yoshga oid xususiyatlari, yurak va qon tomirlari gigiyenasi, qon quyish jarayoni hamda uning ahamiyati atroflicha o'rganilgan.
8-MODUL. BO`LIP SHIĠARIW HÁM DEM ALIW SISTEMASININ` JAS O`ZGESHELIGI HÁM GIGENASI: Nafas olish sistemasining ahamiyati, tuzilishi, o'pka alveolalarida gaz almashinuvi, buyraklar, siydik yo'llari, teri hamda boshqa ajratish organlarining roli va gigiyenasi haqida ma'lumot berilgan.