Ko'kamaron o'simligidan iridoidlarni ajratish va tahlil qilish.
Ushbu doktorlik dissertatsiyasi ko'kamaron (Scutellaria) o'simligining biologik faol moddalari, xususan iridoidlarni ajratish, tahlil qilish va ularning dorivorlik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqot davomida Scutellaria comosa o'simligidan iridoid moddalari ajratib olindi, ularning kimyoviy tuzilishi va xossalari o'rganildi. Shuningdek, bu moddalarning farmakologik faolligi aniqlandi va ulardan dorivor vositalar olish usullari ishlab chiqildi. Tadqiqotda umumiy 16 ta iridoid glikozidlari ajratib olingani va ulardan loganin, sekloganin, sverozid kabi moddalar ko'kamaron o'simligida birinchi marta ajratib olingani ta'kidlanadi. Shuningdek, mazkur o'simlikdan ajratib olingan iridoidlarning zaharlilik darajasi pastligi va organizmga ijobiy ta'sir ko'rsatishi aniqlandi.
Asosiy mavzular
- O'simliklar kimyosi va farmakologiyasi: Dissertatsiyada ko'kamaron o'simligining kimyoviy tarkibi, jumladan iridoidlar, flavonoidlar va boshqa biologik faol moddalar o'rganilgan. Tajriba natijalari asosida o'simlikning dorivorlik xususiyatlari aniqlangan.
- Iridoidlarning kimyoviy tuzilishi va xossalari: O'simlikdan ajratib olingan iridoid moddalarning kimyoviy tuzilishi va xossalari aniqlangan. Ularning fizik-kimyoviy xususiyatlari, jumladan eriydiganligi, rang berish reaksiyalari o'rganilgan.
- Iridoidlarning farmakologik faolligi: Ajratib olingan iridoidlarning organizmga ta'siri, jumladan, zaharlilik darajasi, jigar faoliyatiga ta'siri, shuningdek, viruslarga qarshi va boshqa ta'sirlari o'rganilgan.
- Ko'kamaron o'simligining tadqiqoti: O'zbekiston hududida o'suvchi ko'kamaron (Scutellaria) o'simligining turlari, tarqalishi, kimyoviy tarkibi va dorivorlik xususiyatlari o'rganilgan. Xususan, Scutellaria comosa o'simligi bo'yicha batafsil ma'lumotlar berilgan.