Ўзбек тилининг дейктик бирликлари

Ushbu dissertatsiya ishi o'zbek tilshunosligida deksis hodisasini, uning turlarini, lingvistik birliklarining pragmatik va semantik-funksional xususiyatlarini tadqiq etishga bag'ishlangan. Tadqiqotda deksisning funksional-semantik maydoni, uning mikro-maydonlari va ularning o'zaro munosabati hamda deksisning nutq jarayonida namoyon bo'lishi usullari (ochiq va yashirin ifodalanish) atroflicha tahlil qilingan.

Asosiy mavzular

Deksisning nazariy va amaliy jihatlari: Deksisning lug'aviy va grammatik birliklarning ma'noni ko'rsatish funktsiyasini belgilovchi tushuncha sifatida tahlili, uning lingvistik tizimdagi o'rni, namoyon bo'lish usullari, shakllantiruvchi vositalari va lingvistik tasnifi.
O'zbek tilida deksis turlari: O'zbek tilidagi deksisning turlari (shaxs, predmet, makon, zamon, belg, miqdor, ijtimoiy holat, emotsional, propositiv, diskurs deksislari)ni aniqlash, ularning nutqdagi o'rni va vazifalarini yoritish.
Deksisning funksional-semantik maydoni: Deksisning funksional-semantik maydoni (FSM) ning tuzilishi (yadro va chegaralar), mikro-maydonlari va ularning o'zaro munosabatini tadqiq etish.
Deksisning nutqdagi namoyon bo'lish usullari: Deksisning nutqdagi ochiq (eksplisit) va yashirin (implisit) ifodalanish usullarini, shuningdek, paralingvistik vositalarning rolini tahlil qilish.