Mektep oqıwshılarınıń huqıqıy tárbiyasın qáliplestiriwde huqıq pánlerin oqıtıwdıń áhmiyeti

Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Joqarı hám Orta Arnawlı Bilimlenidiriw Ministrligi Joqarı hám Orta Arnawlı Bilimlenidiriw Ministrligi Nukis Ma'mleketlik Pedagogikalıq Instituti Tariyx-geografiya fakulteti Milliy ideya, ruwxiy tiykarları hám huqıq ta'limi bag'darının 4-a kurs talabası Palwaniyazov Zayırbek Begdiyar ulı tárepinen tayarlanǵan "Mektep oqıwshılarınıń huqıqıy ta'rbiyasın qa'liplestiriwde huqıq pa'nlerin oqıtıwdın' a'h'miyeti" atamasindag'i pitkeriw qa'nigelik jumisı bolıp tabıladı. Jumısta mektep oqıwshılarınıń huqıqıy tárbiyasın rawajlandırıwda huqıq pa'nlerin oqıtıwdıń áhmiyati, huqıqıy tárbiyanıń tiykarları, wa'ziy-paları, huqıqıy ma'deniyatı, konstituciyalıq huqıqıy tárbiyanıń tiykarları, huqıqıy ma'deniyatın qáliplestiriwde tarixiy-huqıqıy dáreklerdiń áhmiyeti, sabaqtan tısqarı jag'daylarda jaslardıń huqıqıy tárbiyasın hám huqıqıy ma'deniyatın sho'lkemlestiriw máseleleri áyne ámeliyat penen baylanıslı túrde kóterilgen.

Asosiy mavzular

Kirisiw: O‘zbekistan demokratiyaliq rawajlaniw jolinan qa'dem basip alg'a ilgerlemekte, huqiqiy ma'mleket quriw jolin tan'lag'an. A'dalatli demokratiyaliq ja'miyet tek g'ana insan, ja'miyet ha'm ma'mleket paydasinin' birligi ha'm alga ilgerilewi tiykarinda du'zilmekte. Olar ortasindag'i qatnasiqlardin' tiykarinda nizamshiliqti payda etiwi lazim. «Huqiqiy ta'rbiyasin ha'm huqiqiy bilim, huqiqiy izleniwshilik hazirgi waqitta ma'mleket ha'm ja'miyet aldinda turg'an waziypalardin' natiyjeli sheshiliwin ta'miyinleydi» dep ko'rsetilgen. Ja'miyetde huqiqiy ma'deniyatti jetilistiriw milliy da'stu'rinde.
II.Bap. Ha`zirgi da`wir jaslarinin` huqiqiy ta`rbiyasin qa`liplestiriw: Bul bapta jaslarg'a huqıqıy tárbiyanıń teoriyalıq tiykarları, huqıqıy bilimlerdiń dárejesi, huqıqıy ma'deniyatı, konstituciya-huqıqıy tárbiyanıń tiykarları hám ózbek ma'mleketiniń huqıqıy sisteması hám de huqıqıy ma'deniyattin' rawajlandırıw máseleleri túsindiriledi.
2.1. Huqiqiy ta`rbiya tu`sinigi: Huqıqıy tárbiyanıń ózgeshelikleri, tiykarları, huqıqıy ma'deniyatı túsinigi, huqıqıy ma'deniyat teoriyası hám huqıqıy ma'deniyat penen organikaliq baylanıslı bolıp, a'meliyatqa xizmet etiwindegi tiykarları túsiniledi.
2.2. Konstitutsiya-huqiqiy ta`rbiya tayanshi.: Bul bapta O'zbekstan Respublikası Konstituciyası, huqıqıy ma'mleket, demokratiya hám xalıq huqıqıy principi, Konstituciya normaları hám huqıqiy ma'deniyatın qáliplestiriwde tarixiy-huqıqıy dáreklerdiń áhmiyeti úyreniledi.
2.3. Jaslardin` huqiqiy ma`deniyatin' ha`m huqiqiy ta`rbiyasin qa`liplestiwde tarixiy-huqiqiy dereklerdin` a`hmiyeti.: Bul bapta jaslardıń huqıqıy ma'deniyatın hám huqıqıy tárbiyasın qáliplestiriwde qaraqalpaq hám ózbek xalqınıń tariyxiy-huqıqıy dáreklerdiń áhmiyeti kóterilgen. Áyirím dáwirlerdedi tálim-tarbiya jayları, bilim beriw mákemeleri, ullı shaxslardıń úlesi hám ámeldegi tájiriybeler úyreniledi.
3. Bap. Mektep oqiwshilarinin` huqiqiy ta`rbiyasin ha`m huqiqiy ko`z: Bul bapta mektep oqıwshılarınıń huqıqıy tárbiyasın hám huqıqıy ma'deniyatın sho'lkemlestiriw máseleleri úyreniledi. Mektepte huqıq pa'nlerin oqıtıwdıń áhmiyeti hám bul jumıslardıń úyrenilip atırǵan usılları kóterilgen.
3.1. Mektep oqiwshılarınin” h'uqıqıy tarbiyası h'a'm h'uqıqıy: Mektep oqıwshıların huqıqıy tárbiyası hám huqıqıy ma'deniyatın qáliplestiriwde huqıq pa'nlerin oqıtıwdın' áhmiyeti hám bul jumıslardıń úyrenilip atırǵan usılları kóterilgen. Sonday-aq, sabaqtan tısqarı jumıslardıń túrleri hám olardı sho'lkemlestiriwdiń nátiyjeleri kóterilgen.
3.2. «Ma'mleket h'a'm h'uqıq tiykarları», «İnsan h'uqquqları»,: Bul bo'limde «Ma'mleket h'a'm huqiq tiykarları», «İnsan h'uqquqları», «Konstitutsiyadan sabaqlar», «Konstitutsiya a'lemine sayaxat» sıyaqlı huqiq pa'nlerinin' mektep oqıwshılarınıń huqıqıy tárbiyasın rawajlandırıwdaǵı áhmiyeti hám oqıtıw usılları kóterilgen.
3.3. Sabaqtan tısqarı jag'daylarda jaslardın' huqiqiy taʼrbiyasın ha'm: Bul bapta sabaqtan tısqarı jag'daylarda jaslardıń huqıqıy tárbiyasın hám huqıqıy ma'deniyatın sho'lkemlestiriw máseleleri úyrenilgen. Mektep oqıwshılarınıń huqıqıy tárbiyasın rawajlandırıwda, oqıwshılardı jumıslarǵa jalp etiwi hám olardıń kóteriw jumısları kóterilgen.
Juwmaqlaw.: Ulıwma huqıqıy tárbiyanıń áhmiyeti, onıń rawajlanıw jolları, sabaqlardıń tiykarǵı mazmunı hám usılları, mektep hám mektepten tısqarı jumıslardıń nátiyjeliligi kóterilgen. Sonıń menen birge huqıqıy ta'rbiyanın' rawajlanıwına úles qosıwı múmkin bolǵan xalıq universitetleri, huqıqıy lektorlar, jas huqıqtanıwshı klubları hám mektepler kóterilgen.