Глицирризин кислотасининг биологик фаол ҳосилалари синтези ва уларни синфлаш
Ushbu dissertatsiya ishida glycyrrhizic acid va uning monoammonium tuzidan foydalanib, karbamid, tiokarbonilamid, metiloltiokarbonilamid, bigurid, orto-, meta- va para-aminofenollar hamda ba'zi sulfanilamid preparatlari bilan yangi supramolekulyar birikmalar sintez qilingan. Ushbu birikmalarning kimyoviy tarkibi, tuzilishi va biologik faolligi o'rganilgan. Xususan, bu birikmalarning fungitsid, antioksidant va biostimulyatorlik xususiyatlari aniqlangan. Shuningdek, glycyrrhizic acidning aminogruppa ega bo'lgan hosilalari kimyoviy tarkibi asosida tasniflanib, xalqaro tovar kodlari ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari asosida "ARIQ" biostimulyatori ishlab chiqilgan bo'lib, u bug'doy hosildorligini oshirishda o'z samarasini ko'rsatgan.
Asosiy mavzular
- Glycyrrhizic acid va uning hosilalari: Glycyrrhizic acid va uning monoammonium tuzining tuzilishi, ulardan biologik faol hosilalarni ajratib olish va ularning tibbiyotda qo'llanilishi haqida ma'lumot berilgan.
- Supramolekulyar komplekslar sintezi va tadqiqi: Glycyrrhizic acid va uning monoammonium tuzidan foydalanib, karbamid, tiokarbonilamid, metiloltiokarbonilamid, bigurid, aminofenollar va sulfanilamid preparatlari bilan yangi supramolekulyar komplekslar sintez qilingan. Ushbu komplekslarning fizik-kimyoviy xossalari, tuzilishi va tarkibi o'rganilgan.
- Biologik faollikni o'rganish: Sintez qilingan supramolekulyar komplekslarning fungitsid, antioksidant va biostimulyatorlik xususiyatlari aniqlangan. Ushbu komplekslarning bug'doy urug'larining unib chiqishini stimulyatsiya qilishi va ayrim patogen mikroorganizmlar ko'payishini to'xtatishi isbotlangan.
- Tasniflash va tovar kodlarini ishlab chiqish: Glycyrrhizic acidning aminogruppa ega bo'lgan hosilalari kimyoviy tarkibi asosida tasniflanib, ularga xalqaro tovar kodi (2938 90 300 1) ishlab chiqilgan va amaliyotga joriy etish taklif qilingan.
- "ARIQ" biostimulyatorining ta'siri: Glycyrrhizic acidning monoammonium tuzidan olingan "ARIQ" biostimulyatorining bug'doy hosildorligini oshirishdagi ta'siri o'rganilgan. Uni qo'llash natijasida 1 gektar maydondan o'rtacha 6-7 sentner qo'shimcha hosil olinishi aniqlangan.