Features of flowering cousinia felted (Cousinia tomentella Winkl) International

Ushbu maqola O'zbekistonning Zerafshan davlat qo'riqxonasidagi daraxtlar va butalar haqida bo'lib, unda hududning gidrobiologik xususiyatlari, iqlimi va o'simlik dunyosi tahlil qilingan. Tadqiqotda ayniqsa tog'ay (riparian) o'rmon ekotizimlarining bioxilma-xilligi, ular duch kelayotgan inson omili bosimi va global isishning ta'siri o'rganilgan. Tadqiqot natijasida hududda 52 turdagi daraxt va buta aniqlanib, ularning 21 oilaga mansubligi qayd etilgan. Ba'zi daraxt turlarining yo'qolib ketish xavfi mavjudligi ta'kidlanib, mahalliy aholini ushbu turlardan foydalanishni to'xtatishga chaqirish tavsiya etilgan.

Asosiy mavzular

Tog'ay o'rmon ekotizimlari va ularning bioxilma-xilligi: Maqolada Markaziy Osiyo tog'ay (riparian) o'rmon ekotizimlarining bioxilma-xilligi, ularda uchraydigan noyob daraxtlar va butalar haqida so'z boradi. Zerafshan davlat qo'riqxonasida 23.5 gektar maydonni egallagan ushbu ekotizimda 300 dan ortiq yuksak o'simliklar mavjudligi ta'kidlanadi.
Inson omili va global isishning ta'siri: Hududdagi tog'ay o'rmonlarining inson faoliyati va global isish tufayli habitat yo'qotishiga duch kelayotgani tahlil qilinadi. Qishloq xo'jaligi, chorvachilik va boshqa omillar o'simlik dunyosiga salbiy ta'sir ko'rsatayotgani qayd etiladi.
Zerafshan qo'riqxonasidagi daraxtlar va butalar ro'yxati: Tadqiqotda Zerafshan davlat qo'riqxonasida aniqlangan 52 turdagi daraxt va butaning ro'yxati keltirilgan. Ushbu turlar 21 ta o'simlik oilasiga mansubligi va ularning ayrimlari mahalliy aholi tomonidan yog'och, dori-darmon sifatida hamda yoqilg'i sifatida ishlatilishi haqida ma'lumot berilgan.
O'simlik turlarining yo'qolib ketish xavfi va tavsiyalar: Maqola yakunida hududdagi ba'zi daraxt turlarining yaqin kelajakda yo'qolib ketish xavfi mavjudligi ta'kidlanadi. Shu sababli, mahalliy aholini ushbu turlardan foydalanishni to'xtatishga undash va qo'riqxona hududini muhofaza qilish bo'yicha choralar ko'rish zarurligi haqida tavsiyalar berilgan.