Бухгалтерия ҳисоби
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Buxgalteriya hisobi" fan dasturi asosida tayyorlangan bo'lib, "Buxgalteriya hisobi va audit" kafedrasi professor-o'qituvchilari tomonidan tuzilgan. Kitobda "Buxgalteriya hisobi" fanining predmeti, ob'ekti va tamoyillari, buxgalteriya hisobi usullari, hisobga olishning turli shakllari, inventarizatsiya va hujjatlashtirish, hisoblar tizimi, pul mablag'lari va valyuta operatsiyalari, hisobi, ish haqi hisobi, tovar-moddiy zaxiralar hisobi, asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar hisobi, investitsiyalar hisobi, majburiyatlar hisobi, moliyaвий natijalar hisobi, pul oqimlari va xususiy kapital hisobi, shuningdek, buxgalteriya balansini tuzish va undan foydalanish kabi mavzular chuqur yoritilgan. Kitob oxirida har bir mavzu bo'yicha nazorat savollari va testlar berilgan. Ushbu kitob talabalar uchun "Buxgalteriya hisobi" fanini chuqur o'zlashtirishda muhim qo'llanma bo'lib xizmat qiladi.
Asosiy mavzular
- Buxgalteriya hisobi" fanining predmeti, ob'ekti va tamoyillari: Quyidagi mavzularni o'z ichiga oladi: Xo'jalik hisobi tushunchasi, uning iqtisodiyotni boshqarishda tutgan o'rni va ahamiyati; Xo'jalik hisobida qo'llaniladigan o'lchov birliklari; Xo'jalik hisobi turlari va ularning mohiyati; Buxgalteriya hisobi predmeti va ob'ektlari; Xo'jalik faoliyati turlari va ularning natijalarini ifodalovchi hisob ob'ektlarining tavsifi.
- Buxgalteriya hisobining umumiy qoidalari: Xo'jalik hisobining usullari, kiritish, hisob va klassifikatsiya, inventarizatsiya, hujjatlashtirish, tashkil etish va nazorat qilish asoslari.
- Buxgalteriya hisobining qonunchilik asoslari: Buxgalteriya hisobining me'yoriy-huquqiy asoslari, jumladan O'zbekiston Respublikasining qonunlari, standartlari, me'yoriy hujjatlari va ularning ahamiyati.
- Xo'jalik yurituvchi sub'ektlar moliyaviy-xo'jalik faoliyati buxgalteriya hisobining hisob varaqlar tizimi va uning mazmuni: Buxgalteriya hisob varaqlarining turlari, ularning mazmuni, klassifikatsiyasi va ularni ochish, yuritish hamda yopish tartiblari. Sineltik va analitik hisob varaqlarining ahamiyati, ularning qo'llanilishi.
- Buxgalteriya hisobining shakllari va ularning tasnifi: Jurnal-order, memorial-order, kitob-jurnal, hisob varaqalari shakllari. Ularning qo'llanilishi va farqlari. Kontrlavhich muddati, korrespondent hisob varaqalari.
- Tovar-moddiy zaxiralar hisobi: Tovar-moddiy zaxiralarining turlari, ularning hisobi va baholash usullari, ularning harakatining hisobi va ularning hisobga olinishi.
- Moliyaвий natijalar hisobi: Korxona daromadlari va xarajatlarining hisobi. Moliyaviy natijalarni hisoblash, soliqqa tortish va ularning tahlili.
- Buxgalteriya balansi va moliyaвий natijalar to'g'risidagi hisobot: Buxgalteriya balansining tuzilishi, mazmuni va turlari. Moliyaвий natijalar to'g'risidagi hisobotning tuzilishi va mazmuni. Ularning o'zaro bog'liqligi va taqdim etish tartibi.
- Xo'jalik faoliyatining turlari va ularning hisobi: Taminot, ishlab chiqarish va sotish jarayonlarining hisobi va ularning asosiy ko'rsatkichlari.
- Moliyaвий hisob va boshqaruv hisobi: Moliyaвий va boshqaruv hisobining mohiyati, farqlari, vazifalari va standartlari.
- Pul oqimlari va xususiy kapital hisobi: Pul oqimlarining turlari, hisobi va tavsifi. Xususiy kapitalning turlari, hisobi va tavsifi.
- Inventarizatsiya va hujjatlashtirish: Inventarizatsiyaning mohiyati, turlari va uni o'tkazish tartiblari. Hujjatlashtirishning mohiyati va turlari.