Антиоксидантларнинг фаоллигини ўрганиш асосида вино ишлаб чиқариш технологиясини такомиллаштириш
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti O'zbekiston Respublikasi kimyo-texnologiya instituti tomonidan "Oksidlanish jarayonlarini boshqarish orqali vino ishlab chiqarish texnologiyasini takomillashtirish" mavzusida olib borilgan ilmiy-amaliy tadqiqotlar asosida tayyorlangan. Tadqiqotning asosiy maqsadi vino ishlab chiqarish jarayonlarida antioksidantlar faolligini o'rganish hamda texnologik jarayonlarni optimallashtirishdan iborat. Tadqiqotda vino ishlab chiqarishning turli bosqichlarida oksidlanish jarayonlarini boshqarish, ayniqsa antioksidantlar va ularning turlari, xususiyatlari hamda ta'sir mexanizmlari chuqur o'rganilgan. Tadqiqot natijalari O'zbekistonda vino sanoatini rivojlantirish, mahsulot sifatini oshirish va raqobatbardoshligini ko'tarishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Vino va oksidlanish jarayonlari: Ushbu bo'limda vino tarkibining o'ziga xos xususiyatlari, asosiy komponentlari, texnologik rejimlari, kislorodning roli, vino antioksidantlari va oksidlanish jarayonlarining kimyoviy tabiatiga oid ma'lumotlar keltirilgan. Antioksidant himoya tizimi, uning tarkibidagi fenolik birikmalarning ahamiyati va inson salomatligiga ta'siri ham ko'rib chiqilgan.
- Uzum suvslovini va tayyor mahsulotni tahlil qilishning fiziko-kimyoviy va texnologik usullari: Uzum suvslovini, vinoni va tayyor mahsulotlarni tahlil qilishda qo'llaniladigan fiziko-kimyoviy, biokimyoviy, fotokolorimetrik va boshqa standart usullar bayon etilgan. Ushbu usullar orqali vino tarkibidagi antioksidantlar faolligi va ularning ta'sir mexanizmlari o'rganilgan.
- Vinochilikda antioksidant himoya tizimi va mahsulotning antioksidant faolligi: Ushbu bobda vinochilik korxonalarida antioksidant himoya tizimi va mahsulotning antioksidant faolligi ko'rib chiqilgan. Turli texnologik ishlovlar (sovutilgan, qizdirilgan, bentonit bilan ishlov berish) natijasida antioksidant faollikning o'zgarishi tahlil qilingan va qizil va oq uzumlarning vino ishlab chiqarishdagi o'rni aniqlangan.
- Ilmiy izlanishlar va dissertatsiya ishlanmalarini tadbiq etish: Ushbu bobda tadqiqot natijalarini ishlab chiqarishga tadbiq etish, ularning iqtisodiy samaradorligi hamda amaliy ahamiyati ko'rib chiqilgan. Qabul qilingan takliflar asosida vino ishlab chiqarish texnologiyasini takomillashtirish bo'yicha amaliy tavsiyalar berilgan.