Инглиз ва ўзбек тилларидаги ўтимли ва ўтимсиз феъллар хақида

Ushbu maqola ikki tilda, ya'ni ingliz va oʻzbek tillarida feʼllarning oʻtimli va oʻtimsizligi tushunchasini, ularning leksik-semantik kategoriyasi va grammatik jihatdan farqlarini tahlil qiladi. Mualliflar feʼllarning oʻtimliligi va oʻtimsizligini tushuntirib, misollar keltirishgan va bu mavzu boʻyicha turli tilshunoslarning qarashlarini bayon etishgan. Shuningdek, oʻzbek va ingliz tillaridagi oʻxshash va farqli jihatlar koʻrsatib oʻtilgan. Maqolada ushbu mavzu boʻyicha ilmiy manbalar va lugʻatlardan foydalanilgan. Shuningdek, maqolada kompyuter texnologiyalari va chet til oʻqitish metodikasi hamda talabalarning bilish faoliyatini oshirish kabi masalalar ham yoritilgan.

Asosiy mavzular

Oʻtimli va oʻtimsiz feʼllar: Maqolada feʼllarning oʻtimli (transitive) va oʻtimsiz (intransitive) turlari haqida tushuncha berilgan. Oʻtimli feʼl harakatning biror narsaga yoki shaxsga taʼsir etishini, oʻtimsiz feʼl esa bunday taʼsirning mavjud emasligini bildiradi. Bu tushunchalar ingliz va oʻzbek tillaridagi misollar orqali tushuntirilgan.
Leksik-semantik kategoriya: Oʻtimlilik oʻzbek va ingliz tillarida feʼllarning leksik-semantik kategoriyasi sifatida koʻrib chiqiladi. Bu kategoriya feʼlning maʼnosi bilan bogʻliq boʻlib, lugʻatlarda ham oʻz ifodasini topadi.
Grammatik va leksik munosabatlar: Feʼllarni oʻtimli va oʻtimsiz turlarga ajratishda leksika va grammatika (sintaksis) oʻrtasidagi munosabatlar hisobga olinadi. Bu klassifikatsiya feʼlning maʼnosi asosida amalga oshiriladi.
Qarama-qarshi fikrlar va misollar: Turli tilshunoslarning oʻtimlilikni leksik-semantik kategoriya deb qarashlari haqida soʻz boradi. Shuningdek, ingliz va oʻzbek tillaridan oʻtimli va oʻtimsiz feʼllarga oid turli misollar keltirilgan, jumladan, 'sell' feʼli va 'show' feʼlining qoʻllanilishi tahlil qilingan.
Qorishiq feʼllar va ularning oʻrni: Maqolada bir vaqtning oʻzida ham oʻtimli, ham oʻtimsiz maʼnoda qoʻllaniladigan feʼllar (qorishiq feʼllar) haqida ham soʻz boradi. Ingliz tilida bunday feʼllarning soni koʻpligi va ularni oʻrganishning muhimligi taʼkidlangan.
Chet til oʻqitish metodikasi: Maqolada chet til oʻqitish jarayonida, xususan, kompyuter texnologiyalaridan foydalanish va talabalarning kommunikativ kompetensiyasini shakllantirish masalalariga ham toʻxtalib oʻtilgan. Shuningdek, talabalarning bilish faoliyatini oshirish ham muhim jihat sifatida koʻrsatilgan.