Fundamentals of petroleum refining
Ushbu kitob neftni qayta ishlash jarayonlarining asosiy tamoyillarini, jumladan, destilatsiya, katalitik reformatsiya, gidrotsiklash, kokslash, gidrokonversiya, suyuqlashgan katalitik kreking, alkilatsiya va uglerod ajratish kabi jarayonlarni chuqur o'rganadi. Unda neft mahsulotlarining xossalari, ularning turlari, kimyoviy tahlil usullari hamda neftni qayta ishlashning iqtisodiy va ekologik jihatlari ham yoritilgan. Kitobda neftni qayta ishlash sanoatining dolzarb muammolari, jumladan, atrof-muhitga ta'sir va xavfsizlik choralari ham keng qamrab olingan. Mualliflar neftni qayta ishlash sanoatida ko'p yillik tajribaga ega bo'lib, kitobda nazariy bilimlarni amaliy misollar va zamonaviy texnologiyalar bilan uyg'unlashtirgan.
Asosiy mavzular
- Neftni qayta ishlashning asosiy jarayonlari: Neftni qayta ishlashning jismoniy va kimyoviy usullari, jumladan, destilatsiya, katalitik reformatsiya, gidrokreking, kokslash, gidrotsiklash, alkilatsiya va izomerizatsiya kabi jarayonlar batafsil yoritilgan.
- Neft mahsulotlarining xossalari va tahlili: Gaz, benzin, kerosin, dizel yoqilg'isi, mazut, moylar, asfalt va neft koksining fizik xossalari, kimyoviy tahlil usullari (API tortishish kuchi, quyish nuqtasi, qaynash harorati, yopishqoqlik, qovushish nuqtasi va boshqalar) batafsil bayon etilgan.
- Neftni qayta ishlashning iqtisodiyoti va xavfsizligi: Neftni qayta ishlashning iqtisodiy jihatlari, jumladan, global ishlab chiqarish quvvati, xarajatlar, mahsulot narxlari, texnologik murakkablik va ish jarayonining samaradorligi muhokama qilingan. Shuningdek, neftni qayta ishlash zavodlarida xavfsizlikni ta'minlash choralari, yong'in va portlash xavflari hamda atrof-muhitga ta'sir etuvchi omillar batafsil o'rganilgan.
- Toza yoqilg'i ishlab chiqarish: Neftni qayta ishlashning asosiy jarayonlari va ularning toza yoqilg'i (benzin, dizel va kerosin) ishlab chiqarishdagi roli, shuningdek, qazib olinadigan mahsulotlarning sifatini yaxshilash usullari yoritilgan. Bioyoqilg'i (etanol, metanol, biodizel) ishlab chiqarish ham ko'rib chiqilgan.
- Neftni qayta ishlash jarayonlarining simulyatsiyasi va yangi texnologiyalar: Neftni qayta ishlash jarayonlarini simulyatsiya qilish (UNISIM dasturi yordamida) va yangi texnologiyalar (FCC, gidrokreking, alkilatsiya)ning qo'llanilishi hamda ularning samaradorligi tahlil qilingan.