Statistics for Business and Economics
Ushbu kitob biznes va iqtisodiyot sohasidagi statistikani o'rganish uchun keng qamrovli qo'llanmadir. Unda asosiy statistik tushunchalar, ehtimollik nazariyasi, ehtimollik taqsimotlari, tasodifiy vektorlar, statistik baholash usullari va gipotezalarni tekshirish kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Kitob talabalar va ushbu soha mutaxassislari uchun nazariy bilimlarini mustahkamlash va amaliy ko'nikmalarini oshirishga yordam beradi. Har bir bobda mavzularning tushunarli izohlari va misollar bilan boyitilganligi, o'quvchilarning murakkab statistik tushunchalarni oson o'zlashtirishini ta'minlaydi.
Asosiy mavzular
- Statistikaga kirish: Ushbu bo'lim statistikani biznes va iqtisodiyotdagi o'rni, ma'lumotlarni yig'ish, ularni qayta ishlash va tahlil qilish asoslari bilan tanishtiradi. Statistik inferensiya va ehtimollikning asosiy tamoyillari ham qisqacha bayon etiladi.
- Ma'lumotlarni tavsiflash: Bu bo'lim ma'lumotlarni tahlil qilishning birinchi bosqichi sifatida tavsiflaydi. Ma'lumotlar taqsimoti, tipik qiymatlar (o'rta, median, moda) va dispersiya o'lchovlari (range, IQR, standart chetlanish) kabi tushunchalar batafsil yoritiladi.
- Ehtimollikning asosiy tamoyillari: Bu bo'lim to'plamlar nazariyasi asosida ehtimollikning fundamental tushunchalarini ochib beradi. Ehtimollikni hisoblash usullari, hodisalar va ularning birlashuvlari hamda kesishuvlari kabi mavzular misollar bilan tushuntiriladi.
- Ehtimollik taqsimotlari: Kitobda Bernulli, binomial, geometrik, Poisson, gipergeometrik, normal, eksponensial va t-Student taqsimotlari kabi ko'plab muhim ehtimollik taqsimotlari, ularning xususiyatlari va qo'llanilish sohalari batafsil o'rganiladi.
- Tasodifiy vektorlar va qo'shma taqsimotlar: Ushbu bo'lim bir nechta tasodifiy o'zgaruvchilar bilan ishlashni, ularning qo'shma va marginal taqsimotlarini, shuningdek, shartli taqsimotlarni o'rganishga bag'ishlangan.
- Momentlar va korelyatsiya: Bu bo'lim tasodifiy o'zgaruvchilarning kutilgan qiymati, dispersiyasi, kovaryansi va korelyatsiyasi kabi tushunchalarni chuqur o'rganadi. Bu statistikaning asosiy tushunchalari bo'lib, ma'lumotlarni tahlil qilishda muhim ahamiyatga ega.
- Nishonlash va intervalli baholash: Ushbu bobda statistik parametrlar uchun baholash usullari, jumladan, momentlar usuli va maksimal ehtimollik usuli kabi usullar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, ishonchlilik intervallarini qurish ham o'rganiladi.
- Gipotezalarni tekshirish: Bu bo'limda statistik gipotezalarni tekshirishning asosiy tamoyillari, jumladan, null va muqobil gipotezalar, t-test, chi-kvadrat test va F-test kabi usullar yoritiladi. P-qiymatni talqin qilish ham muhim mavzu sifatida ko'rib chiqiladi.