Polimerlar kimyosi va texnologiyasi asoslari

Ushbu uslubiy ko'rsatma Buxoro muhandislik texnologiya instituti "Kimyoviy texnologiya" kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Kitob "Polimerlar kimyosi va texnologiyasi asoslari" fanidan laboratoriya mashg'ulotlarini bajarish uchun mo'ljallangan bo'lib, 5320400 - "Kimyoviy texnologiya" yo'nalishi talabalari uchun mo'ljallangan. Unda polimerlar sintezi, polimerlanish reaksiyalari, xususan, polimerlanishning bosqichlari, radikal polimerlanish, initsiatorlar va ingibitorlar, shuningdek, stilren va akril kislota nitrilining sopolimerlanish reaksiyalari, fenol va formaldegiddan novolak smolasi sintezi, sellyulozani olish va polietilendan buyumlar olish kabi mavzular chuqur yoritilgan. Har bir mavzu bo'yicha kerakli reaktivlar, idishlar, ishning bajarilish tartibi va aniq topshiriqlar berilgan.

Asosiy mavzular

Polimerlar kimyosi va texnologiyasi asoslari laboratoriyasida texnika xavfsizligi qoidalari bilan tanishish: Ushbu bo'limda laboratoriya ishlarini bajarishda umumiy qoidalar, uyuvchi va tez yonuvchi moddalar bilan ishlashda xavfsizlik qoidalari, shishali idishlar va elektr uskunalar bilan ishlash tartibi batafsil bayon etilgan. Xavfsizlik qoidalariga qat'iy rioya qilish muhimligi ta'kidlangan.
Polimerlar sintezi: Bu bo'limda yuqori molekulali birikmalar sintezining polimerlanish, polikondensatsiya va polimeranalogik reaksiyalar orqali amalga oshirilishi tushuntirilgan. Polimerlanishning asosiy bosqichlari, ya'ni faol markaz hosil bo'lishi, zanjir o'sishi va zanjir uzilishi mexanizmlari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, polimerlanish darajasi va uni aniqlash usullari haqida ma'lumot berilgan.
Stilrenni polimerlanishi: Laboratoriya ishi stilrenni turli sharoitlarda (harorat, initsiator konsentratsiyasi, vaqt) polimerlanishini o'rganishga bag'ishlangan. Olingan natijalarga ko'ra polimer chiqishi va molekulyar massasi aniqlanadi hamda taqqoslanadi.
Stilren va akril kislota nitrilining suspensiyaviy polimerlanishi: Ushbu laboratoriya ishi stilren va akril kislota nitrilining sopolimerlanishini suspensiyaviy usulda o'rganishga qaratilgan. Bunda polimerlanish jarayoni, zarur reaktivlar va ish tartibi batafsil ko'rsatilgan.
Fenol – formaldegid oligomerini sintez qilish (novolak smolasi): Mazkur bo'limda fenol va formaldegiddan novolak smolasini sintez qilish jarayoni batafsil tushuntirilgan. Turli katalizatorlar va sharoitlarda olingan novolak smolalarining xossalari o'rganiladi.
Paxta lintidan sellyulozani olish: Bu laboratoriya ishi paxta lintidan sellyulozani kimyoviy usullar yordamida ajratib olishga bag'ishlangan. Jarayonning har bir bosqichi, jumladan, ishlatiladigan reagentlar, jihozlar va natijalarni baholash usullari keltirilgan.
Bosim ostida quyib polietilendan buyum olish: Ushbu laboratoriya ishi polietilenni bosim ostida eritib, undan turli buyumlar olish texnologiyasini o'rganishga qaratilgan. Mashinaning ishlash prinsipi va jarayonning asosiy bosqichlari tushuntirilgan.