O‘zbek tilshunosligida «qo‘y» lug‘aviy-ma’noviy guruhi asosida shakllangan maqollarning leksik-semantik xususiyatlari
Ushbu kitob oʻzbek tilida «qoʻy» lugʻaviy-maʼnoviy guruhi asosida shakllangan maqollarning leksik-semantik xususiyatlarini chuqur tahlil qilishga bagʻishlangan. Maqollar turli lugʻaviy-maʼnoviy guruhlar, jumladan, «qoʻy» lugʻaviy-maʼnoviy guruhiga mansub boʻlgan maqollarning leksik va semantik xususiyatlari tadqiq etilgan. Tadqiqotda «qoʻy» lugʻaviy-maʼnoviy guruhi asosida shakllangan oʻzbek xalq maqollarining metafora, metonimiya, variantlilik, sinonimiya va zidlik kabi lingvistik hodisalari oʻrganilgan. Maqollar turli xalqlar va millatlar maqollari bilan qiyoslangan. Jumladan, «Devonu lugʻotit turk» asaridagi «qoʻy» lugʻaviy-maʼnoviy guruhi bilan bogʻliq birliklar ham tahlil qilingan. Shuningdek, maqollarning leksik-semantik xususiyatlari zamonaviy lingvistika nuqtai nazaridan tahlil etilgan.
Asosiy mavzular
- Oʻzbek tilshunosligida zoonimlar tadqiqiga oid ilmiy ishlar tahlili: Ushbu bobda jahon, turkiy va oʻzbek tilshunosligida zoonimlar tadqiqiga oid ilmiy ishlar tahlil qilinadi. «Devonu lugʻotit turk» asarida «qoʻy» lugʻaviy-maʼnoviy guruhi bilan bogʻliq birliklar tahlil etiladi. Jumladan, jahon tilshunosligida zoonimlar tadqiqiga oid tadqiqotlarning oʻrganilishi va ularning samaralari koʻrib chiqiladi.
- «Qoʻy» LMGi asosida shakllangan oʻzbek xalq maqollarining leksik xususiyatlari: Ushbu bobda «qoʻy» lugʻaviy-maʼnoviy guruhi asosida shakllangan oʻzbek xalq maqollarining leksik xususiyatlari, jumladan metafora, metonimiya va variantlilik kabi hodisalar har bir maqol misolida alohida-alohida yoritilgan va tahlil qilingan. Variantlilik hodisasi turli xalqlar maqollari bilan qiyoslangan holda oʻrganilgan.
- «Qoʻy» LMGi asosida shakllangan oʻzbek xalq maqollarining semantik xususiyatlari: Ushbu bobda «qoʻy» lugʻaviy-maʼnoviy guruhi asosida shakllangan oʻzbek xalq maqollarining semantik xususiyatlari, jumladan koʻp maʼnolilik, sinonimiya va zidlik kabi hodisalar oʻrganilgan. Zidlik hodisasi barcha maqollarda, jumladan «qoʻy» LMGi qatnashgan xalq maqollarida ham anchagina oʻrinni egallagan. Sinonimlik hodisasi esa badiiy asardan olingan parchalar orqali izohlangan.