La construction binaire et mise en relief dans le discours (og’zaki nutqda binar konstruksiya va ajratilgan bo’lak)
Ushbu kitob o'zbek va fransuz tillaridagi sodda gaplarning binar qurilishini va ajratilgan bo'laklar nutqda qanday ifodalanishini tadqiq etadi. Tadqiqot strukturalizm nazariyasiga asoslanib, ikki til sistemasini qiyosiy-tipologik jihatdan o'rganadi. Unda binar qurilmali gaplarning semantik va sintaktik xususiyatlari, ularning nutqiy hodisa sifatida ahamiyati, shuningdek, ajratilgan bo'laklarning funksiyalari va ularning gap tarkibida qo'llanilishi atroflicha tahlil qilinadi. Kitobda fransuz tilidagi kanonik modellarni o'zbek tilidagi SFSHSG (semantik-funksional shakllangan gaplar) bilan qiyoslash orqali qiyosiy-tipologik tahlil amalga oshirilgan.
Asosiy mavzular
- O'zbek tilida sodda gap qurilishi: Ushbu bobda o'zbek tilida sodda gapning asosiy belgilari, jumladan, uni tashkil etuvchi eng kichik lisoniy sintaktik qolip (WPm) va uning tarkibiy qismlari ([W] va [Pm]) haqida so'z yuritiladi. Shuningdek, gapning umumiy va minimal qoliplari, ularning nutqda namoyon bo'lishi hamda gap kengaytiruvchilari (ega, hol, aniqlovchi, to'ldiruvchi) va ularning sintaktik funksiyalari tahlil qilinadi.
- Fransuz tilida binar qurilmali gaplar va ajratilgan bo'lakning ifodalanishi: Bu bobda fransuz tilidagi binar qurilmali nutqiy hosilalar, kanonik modelli atipik gaplar va ularning o'zbek tilidagi SFSHSGlar bilan qiyosiy tahlili beriladi. Ajratilgan bo'lakli gaplarda binar konstruksiyaning ifodalanishi, ya'ni uni