Ақын – жыраулар поэзиясы
Ushbu oʻquv qoʻllanmasi qazax xalqi ogʻzaki ijodining noyob durdonalaridan boʻlgan shoir-jangir ijodiyotiga bagʻishlangan. Unda xalq orasida keng tarqalgan janrlar, ijodkorlarning oʻziga xos uslublari, qolgan-qoldirgan ijod namunalari, ularning mavzuiy yoʻnalishlari hamda badiy xususiyatlari chuqur tahlil etilgan. Kitobda qazax adabiyoti tarixining rivojlanish bosqichlari, ayniqsa, xanlik davri shoirlarining ijtimoiy-siyosiy, falsafiy va maʼnaviy-axloqiy qimmatlarini ochib berishga katta eʼtibor qaratilgan. Shoirlarning insonparvarlik gʻoyalari, Vatanni sevish tuygʻusi, hayot haqidagi tushunchalari, milliy qadriyatlarni ulugʻlash kabi mavzular keng yoritilgan. Qoʻllanma oʻrta asrlar shoirlarining ijodiy merosi, ularning tili, uslubi va badiiy mahoratini oʻrganish uchun muhim manba hisoblanadi. Xususan, kitobda xalq ogʻzaki ijodining shakllanishi, rivojlanishi va uning jamiyat hayotidagi oʻrni kabi masalalar yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Shoir-jangirlar ijodiyotining janrlari va badiiy xususiyatlari: Qoʻllanmada shoir-jangir ijodiyotining asosiy janrlari, yaʼni tolqov, arnau, madaxlar, ularning mavzuiy yoʻnalishlari, lirik va epik janrlarning oʻziga xos xususiyatlari tahlil etiladi. Shoirlarning til va uslub boyligi, metaforalar, qiyoslar, epitetlar kabi badiiy vositalardan foydalanish mahorati yoritiladi.
- Shoir-jangirlarning dunyoqarashi va ijtimoiy faoliyati: Kitobda shoir-jangirlarning jamiyatdagi oʻrni, ularning dunyoqarashi, falsafiy tushunchalari, insonparvarlik gʻoyalari, Vatanga muhabbati, axloqiy qoidalarga rioya qilish kabi mavzular atroflicha oʻrganiladi. Ularning ijtimoiy faoliyati, jamiyat taraqqiyotiga qoʻshgan hissasi ham yoritiladi.
- Shoir-jangirlarning ijodiy merosi va adabiy taʼsiri: Qoʻllanmada shoir-jangirlarning ijodiy merosi, ularning adabiy taʼsiri, keyingi avlod shoirlariga boʻlgan taʼsiri hamda ularning ijodiy maktablari haqida maʼlumot beriladi. Xususan, ularning ijodining qazax adabiyoti rivojiga qoʻshgan hissasi alohida taʼkidlanadi.