Микробиология ва вирусология асослари
Ushbu kitob mikrobiologiya fanining asosiy tushunchalarini, jumladan, bakteriyalar, viruslar, zamburug'lar va boshqa mikroorganizmlarning tuzilishi, hayot faoliyati, tasnifi, tabiiy muhitdagi o'rni va ahamiyati, shuningdek, ularning inson, hayvon va o'simliklar hayotiga ta'sirini o'rganadi. Kitobda mikrobiologiyaning rivojlanish tarixi, turli mikroorganizmlarning xossalari, metabolizmi, ko'payishi, mikroorganizmlarning tabiatda tarqalishi, ularning iqtisodiyotdagi o'rni va ahamiyati, kasallik qo'zg'atuvchi mikroorganizmlar hamda immunitetning ahamiyati batafsil yoritilgan. Shuningdek, kitobda oziqa muhitlari, sterilizatsiya, mikroorganizmlarni ko'paytirish usullari, fermentlar, antibiotiklar, fitonsidlar, viruslar va ularning tasnifi kabi muhim mavzular ham qamrab olingan.
Asosiy mavzular
- Mikrobiologiyaning rivojlanish tarixi: Mikrobiologiyaning paydo bo'lishi, rivojlanishi, uni o'rgangan olimlar (Pauster, Koch, Vinogradskiy va boshqalar) va ularning kashfiyotlari haqida ma'lumot beradi.
- Bakteriyalar va ularning turlari: Bakteriyalarning shakllari, tuzilishi, genetikasi, metabolizmi, ko'payish usullari, tabiatda tarqalishi va klassifikatsiyasi haqida batafsil ma'lumot beradi. Turli bakteriyalar (N, M, S, L, X) va ularning xossalarini yoritadi.
- Viruslar: Viruslarning tuzilishi, morfologiyasi, kimyoviy tarkibi, tasnifi, ko'payish usullari, ularning tabiatda tarqalishi va odam, hayvon hamda o'simliklarda qo'zg'atadigan kasalliklari haqida ma'lumot beradi.
- Zamburug'lar va boshqa mikroorganizmlar: Bakteriyalar bilan bir qatorda, zamburug'lar, aktinomitsetlar, spiroxetalar, mollicutes, proaktifomisetlar, mikobakteriyalar, rikkettsiyalar, mikso-bakteriyalar, shilimshiqlar, diatomlar, ko'k-yashil suvo'tlari va boshqa mikroorganizmlarning tuzilishi, hayot faoliyati va ahamiyati haqida ma'lumot beradi.
- Mikroorganizmlarning tabiatda o'rni va ahamiyati: Moddalar aylanishidagi mikroorganizmlarning roli, ularning tabiatda va xojalikda ahamiyati, qishloq xo'jaligida (o'g'itlash, silolash), oziq-ovqat sanoatida (sut mahsulotlari, non, pivo, sirka tayyorlash), tibbiyotda (antibiotiklar, vaksinalar) va boshqa sohalardagi ahamiyati yoritiladi.
- Imunitet va kasalliklar: Immunitetning turlari, shakllari, mexanizmlari, organizmning kasalliklarga qarshi kurashish usullari, shuningdek, patogen mikroorganizmlarning qo'zg'atadigan kasalliklari va ularga qarshi kurash choralari haqida ma'lumot beradi.