Shaxs ijtimoiylashuvida ijtimoiy ustanovkalarning roli

Ushbu kitobda shaxsning ijtimoiy rivojlanishi, ijtimoiylashuv jarayoni, ijtimoiy ustanovkalarning roli, shaxsning oʻz-oʻziga bahosi, dunyoqarashi va eʼtiqodi, shaxsning yoshga bogʻliq xususiyatlari, shaxs ijtimoiylashuvida ijtimoiy ustanovkalarning roli va ularning oʻzgarishi, shaxsning ijtimoiy faoliyati va uning rivojlanish bosqichlari kabi muhim masalalar psixologik nuqtai nazardan atroflicha yoritilgan. Shaxsning ijtimoiy munosabatlar tizimidagi oʻrni, uning jamiyat bilan aloqasi hamda shaxsning shakllanishida ijtimoiy institutlar, jumladan, oila, mahalla, maktab va mehnat jamoalarining oʻrni atroflicha tahlil qilingan. Kitobda shaxsning individual xususiyatlari, shaxsiy qiziqishlari, dunyoqarashi, eʼtiqodi hamda ularning shakllanish mexanizmlari tahlil etilgan. Shaxsning oʻz-oʻzini anglash jarayoni va uning rivojlanishi, shaxsiy va ijtimoiy rollari, ijtimoiy meʼyorlar va sanksiyalar, shaxsning oʻzini baholashi va uning psixologik ahamiyati ham tahlil qilingan. Oʻsmirlik va oʻspirinlik davrlaridagi psixologik xususiyatlar, doʻstlik, sevgi, attraksiya kabi hissiyotlar va ularning shaxs rivojlanishiga ta'siri ham keng yoritilgan. Muloqotning ijtimoiy psixologik mohiyati, uning funksiyalari va shaxs rivojlanishidagi roli ham tahlil etilgan. Shaxs tarbiyasida milliy va ma'naviy qadriyatlarning ahamiyati ham ta'kidlangan.

Asosiy mavzular

• Shaxs rivojlanishi va uning umumiy qonuniyatlari: Kitobning ushbu qismida shaxsning ijtimoy va shaxslararo munosabatlar mahsulii, ongli faoliyatning sub'ekti bo'lmish individ sifatida koʻrilishi, uning jamiyatdagi murakkab ijtimoiy munosabatlarga bevosita aloqadorligi, ijtimoiy faoliyatga nisbatan ham ob'ekt, ham sub'ekt boʻlishi kabi jihatlari tahlil qilingan. Shaxs shakllanishiga ta'sir etuvchi omillar, jumladan, siyosiy, mafkuraviy, iqtisodiy, ma'naviy va axloqiy omillarning roli ochib berilgan. Shaxsning ijtimoiy xulqiga tashqi kuchlarning ta'siri va bu ta'sirlarning tahlili keltirilgan. Shuningdek, ijtimoiylashuvning mohiyati va uning ahamiyati, ijtimoiylashuv jarayonida shaxsning jamiyatga qoʻshilishi, uning normalari, talablari va kutishlarini qabul qilishi, oʻz navbatida oʻzgalarga ta'sirini oʻtkaza olishi haqida ma'lumot berilgan.
• Shaxs dunyoqarashi va e'tiqodini oʻzgartiruvchi omillar: Bu qismda dunyoqarash va e'tiqodning shaxs rivojlanishidagi roli, ularning shakllanish jarayoni, ijtimoiy taraqqiyot hodisalariga to'g'ri baho berish, ahloqiy tamoyillar, didlar yoʻz berishini oʻrganish, shaxsning ijtimoiy rivojlanishining institutlari va ularning oqibati masalasi muhim o'rin tutadi. Shaxsning oʻziga nisbatan baho, uning yoshga bog'liq xususiyatlari, shaxs ijtimoiylashuvida ijtimoiy ustanovkalarning va muloqotning roli, shaxs rivojlanishida milliy va ma'naviy qadriyatlarning roli ham atroflicha tahlil qilingan. Shaxsning dunyoqarashi va e'tiqodini oʻzgartiruvchi omillar, jumladan, ijtimoiy ustanovkalar, oila, mahalla, maktab, mafkura va oʻz-oʻzini anglash jarayonlari oʻzbek milliy va umuminsoniy qadriyatlari asosida koʻrib chiqilgan.
• Shaxs ijtimoiylashuvida ijtimoiy ustanovkalarning roli: Ushbu qismda ijtimoiy ustanovkalarning mohiyati, ularning turlari (elementar, ijtimoiy, bazaviy) va qadriyatlar tizimi hamda ularni oʻzgartirish mexanizmlari va psixologik vositalari tahlil qilingan. Ijtimoiy munosabatlarda shaxsning oʻz-oʻzini baholashi, uning ijtimoiy rollari va sanksiyalari, shaxsning «Men» obrazining shakllanishi va uning ahamiyati ham muhokama qilingan. Shaxsning ijtimoiy faoliyati va uning rivojlanish bosqichlari, xususan, oʻsmirlik va oʻspirinlik davridagi psixologik xususiyatlar, doʻstlik, sevgi, attraksiya va ularning shaxs rivojlanishiga ta'siri ham koʻrib chiqilgan.