Ипак қурти эмбриологияси ва биотехнологияси
Ushbu kitob "Ipak qurtining embriologiyasi va biotexnologiyasi" fani bo'yicha bakalavr talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, unda ipak qurtining embriologiyasi, hujayra tuzilishi, rivojlanishi, jinsiy organlari, bo'linish jarayonlari, tuxum va urug' hujayralari, hamda tashqi muhit omillarining rivojlanishga ta'siri kabi muhim mavzular chuqur yoritilgan. Kitobda jumladan, partogenez va androgenez kabi mavzular ham qamrab olingan. Tadqiqotlar va tajribalar asosida yozilgan ushbu qo'llanma ipakchilik sohasidagi talabalar, magistrlar, aspirantlar va ilmiy xodimlar uchun o'ziga xos ahamiyat kasb etadi.
Asosiy mavzular
- Embriologiya va uning rivojlanish tarixi: Embriologiyaning ta'rifi, tadqiqot usullari va rivojlanish tarixi, ayniqsa, Aristotel va keyingi olimlarning ishlari bilan tanishtiriladi.
- Hujayra va protoplazmaning tuzilishi: Hujayraning umumiy tuzilishi, sitoplazma, organoidlar, yadroning ahamiyati, tuzilishi va funksiyasi, shuningdek, o'simlik va hayvon hujayralari o'rtasidagi farqlar yoritiladi.
- Hujayra yadrosi: Yadroning shakli, kattaligi, tuzilishi, undagi nuklein kislotalar (DNK va RNK) hamda ularning organizmdagi roli haqida ma'lumot beriladi.
- Hujayraning hayotiy funksiyalari: Hujayraning moddalar almashinuvi, ko'payishi, harakatlanishi va o'sishi kabi hayotiy funksiyalari, ularga ta'sir etuvchi omillar bilan birga tushuntiriladi.
- Jinsiy hujayralar: Erkak va urg'ochi jinsiy hujayralarning (spermatozoid va tuxum hujayra) tuzilishi, rivojlanishi, ularning gametogenez jarayonlari tahlil qilinadi.
- Jinsiy bezlarning tuzilishi: Urug'donlar va tuxumdonlarning tuzilishi, ularda jinsiy hujayralar va gormonlarning hosil bo'lishi haqida ma'lumot beriladi.
- Bo'linish: Hujayra bo'linishining turli usullari (mitoz va amitoz), ularning bosqichlari va bu jarayonlarga ta'sir etuvchi omillar, shuningdek, bo'linishning rivojlanishga ta'siri yoritiladi.
- Kapalak faoliyati va jinsiy organlarining tuzilishi: Kapalakning hayot faoliyati, jinsiy organlari, juftlashish jarayoni va tuxum qo'yishi kabi jihatlari tushuntiriladi.
- Ipak qurtining tuxumdoni va urug'doni: Ipak qurtining tuxumdoni va urug'donining tuzilishi va rivojlanishi hamda ularning ayrim xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi.
- Urug'lanish: Ipak qurtilarining ko'payish jarayoni, ya'ni urug'lanish, tuxumning tashqi ko'rinishi va tuzilishi bilan bog'liq jarayonlar batafsil yoritiladi.
- Tuxumda embrionning hosil bo'lishi va rivojlanishi: Embrionning tuxumda hosil bo'lishi, rivojlanish bosqichlari va diapauza davri hamda bahorgi rivojlanish jarayonlari tavsiflanadi.
- Ipak qurtida voltinizm: Ipak qurtilarida voltinizm hodisasi, uning sabablari va mono, bi- va polivoltin zotlarning biologik ko'rsatkichlari bilan bog'liqligi tushuntiriladi.
- Tuxum faoliyatiga tashqi sharoitning ta'siri va embrionning rivojlanish davrlari: Tuxum faoliyatiga tashqi sharoitning (harorat, namlik, havoning kislorodi) ta'siri va embrionning rivojlanish davrlari, xususan, diapauza va uning oqibatlari tahlil qilinadi.
- Ipak qurtining partogenezi va androgenezi: Ipak qurtilarida partogenez va androgenez hodisalari, ularning genetik asoslari va amaliy ahamiyati yoritiladi.
- Embrion rivojlanishini vaqtinchalik to'xtatish muddatini ipak qurtining biologik ko'rsatkichlariga ta'siri: Embrion rivojlanishini vaqtinchalik to'xtatish muddatlarining qurtning jonlanishi, yashovchanligi va pillaning sifati kabi biologik ko'rsatkichlarga ta'siri tajribalar asosida tahlil qilinadi.