“Биринчи дизайн мактаби” маъруза матни
Ushbu kitobda "Bauhaus" maktabi, Rossiyada "ishlab chiqarish san'ati" nazariyasi va amaliyoti hamda VKhUTEMASning VKhUTEINga aylanishi kabi dizayn tarixining muhim bosqichlari haqida ma'lumot beriladi. Kitobda "Bauhaus" maktabining paydo bo'lish sabablari, uning asoschilari, Germaniyadagi o'rni, keyinchalik esa o'ziga xos o'zgarishlari haqida so'z boradi. Shuningdek, Rossiyadagi dizayn yo'nalishlarining shakllanishi, abstraktizmning rivojlanishi va Malevichning "suprematizm" g'oyalari, Tatlinning konstruktivizmga qo'shgan hissasi, VKhUTEMASning tashkil etilishi va uning kelajakdagi dizaynerlar tayyorlashdagi o'rni keng yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Bauhaus maktabi va uslubi: Ushbu bo'limda 1919 yilda Germaniyaning Veymar shahrida asos solingan "Bauhaus" maktabining paydo bo'lishi, uning asoschilari Valter Gropius va Piter Berensning sa'y-harakatlari, maktabning dizayn sohasidagi metodik markazga aylanishi, XХ asr boshlarida faoliyat ko'rsatgan mashhur professorlar va rassomlar (Mies van der Rohe, Hans Mayer, Vasiliy Kandinskiy, Paul Klee, Lyone Feninger, Pит Mondrian) hamda maktabdagi ta'limiy jarayon va uning asosiy g'oyalari haqida ma'lumot berilgan.
- Rossiyada ishlab chiqarish san'ati nazariyasi va amaliyoti: Bu bo'limda Rossiyada dizaynning rivojlanishi, ayniqsa, "ishlab chiqarish san'ati" nazariyasi va amaliyotiga e'tibor qaratilgan. XX asr boshlaridagi avangard oqimlari, jumladan, abstraksionizmning ikki ko'rinishi - konstruktivizm (K. Malevich) va ekspressionizm (V. Kandinskiy) haqida so'z boradi. Malevichning "suprematizm" atamasi, "Qora kvadrat" asari, uning ramziy ma'nolari, shuningdek, Tatlinning konstruktivizmga qo'shgan hissasi, "haykalrangtasvir" tushunchasi va uning "Butilka" kabi asarlari batafsil yoritilgan.
- VKhUTEMASning VKhUTEINga aylanishi: Ushbu mavzu 1920 yilda Moskvada tashkil etilgan Oliy badiiy-texnik ustaxonalar (VKhUTEMAS) va uning keyinchalik institutga (VKhUTEIN) aylanishi haqida hikoya qiladi. Kitobda VKhUTEMASning maqsadi, ya'ni sanoatga malakali rassom-ustalarni tayyorlash, uning qo'shilishlar natijasida paydo bo'lishi, ta'lim dasturining qisqa muddatda yaratilishi, ba'zi qiyinchiliklar va yangi sohalarning paydo bo'lishi haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, metall va yog'ochga ishlov berish fakultetlari, A. Rodchenko kabi rahbarlarning kelajakdagi dizaynerlarni tayyorlashdagi o'rni ham ta'kidlangan.