"Меъмор маслаҳати" фани бўйича маъруза машғулоти учун ўқув-услубий материаллар
Ushbu o'quv-uslubiy qo'llanma "Me'mor maslahati" fani bo'yicha ma'ruzalar uchun materiallarni o'z ichiga oladi. Unda me'moriy kompozitsiya, haykaltaroshlikning turli turlari, ularning me'morchilik bilan bog'liqligi, kompozitsiyaning asosiy qonuniyatlari, maket yasash texnologiyalari, rang va shaklning o'zaro munosabatlari kabi mavzular chuqur yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Fan(lar)ga kirish: Fan talabaga badiiy asar ta'sirchanligini anglash, his etish va uni rivojlantirish yo'nalishlarini belgilab olish bo'yicha nazariy bilimlarini shakllantirish, turli haykaltaroshlik ashyolarida ishlash usullarini o'rgatishdan iborat. Fan kompozitsiya, ashyoda ishlash va haykaltaroshlik fanlari bilan uzviy bog'liq.
- Shahar haykaltaroshligi va dekorativ haykallar: Ushbu mavzu shahar haykaltaroshligi va dekorativ haykallar mavzusini qamrab oladi. Unda shahar landshaftida haykallarni joylashtirish, ularning me'moriy muhitga moslashuvi, kompozitsiyaning ahamiyati, chizma va maketlar yordamida loyihalash usullari, shuningdek, o'lchovlar va masshtablar haqida ma'lumot beriladi.
- Loyihalashtirish grafikasiga oid tushunchalar: Mavzu grafikani me'moriy loyihalashning asosiy ifodasi sifatida ko'rib chiqadi. Loyihalashning dastlabki bosqichida chizmaning maqsadi, me'moriy ob'ektning tasviri, umumiy kompozitsiya, ashyo, rang, me'moriy va tabiiy muhit bilan aloqasi tushuntiriladi. Shuningdek, maketlar tayyorlash texnologiyalari, ularning elementlari va ularni joylashtirish usullari haqida ma'lumot beriladi.
- Dekorativ haykal (Oromgohlar uchun): Mavzu dekorativ haykallar, jumladan, park va bog'lar uchun yaratiladigan haykallar, byustlar, favvoralar va boshqalarni o'z ichiga oladi. Unda haykaltaroshlikning masshtabi, atrof-muhit bilan mutanosibligi, insonning ko'rish qobiliyatini hisobga olish kabi jihatlar ko'rib chiqiladi.
- Me'morchilikda mahobatli haykaltaroshlikning o'rni: Mavzu mahobatli haykaltaroshlikning turli turlari, jumladan, bir figurali va ko'p figurali haykal, memorial ansambllar, yetuk arboblarga qilingan monumentlar haqida ma'lumot beradi. Unda haykallarning jamoat joylarida, ochiq havoda joylashtirilishi, ularning mazmuni va shakli, hajmi bilan ajralib turishi, shuningdek, chidamliligi ko'rib chiqiladi.
- Me'morchilik kompozitsiyasida ritm va ansambl tushunchalari: Mavzu ansambl, ya'ni yaxlitlikning hamohangligi, kompozitsion yaxlitlik va me'moriy fazoviy yaxlitlik haqida ma'lumot beradi. Shahar ansambllarini yaratishda haykaltaroshlikning roli, kompozitsiyada ritm, takrorlanish va o'zgarishlar, ularning fazoda joylashuvi, hamda me'morchilikda ritmning o'rni haqida so'z yuritiladi.
- Mahobatli haykal (ma'lum ob'ektga): Mavzu mahobatli haykallar uchun mavzu tanlash, obyekt tanlash, kompozitsiyaning tabiiy ko'rinishini aniqlash, maket uchun genplan chizish va maketlashtirishni o'z ichiga oladi. Unda mahobatli va dekorativ haykaltaroshlikning o'zaro bog'liqligi va masshtablar, proporsiyalar haqida ma'lumot beriladi.
- Rang va kompozitsiya: Mavzu rangning kompozitsiyadagi o'rni, uning ta'sirchanligi, ranglarning uyg'unligi, kontrast va noans kabi mavzularni qamrab oladi. Rang va kompozitsiyaning o'zaro bog'liqligi, ularning badiiy ifodada tutgan o'rni hamda qo'llash usullari tushuntiriladi.
- Dizaynda fazoviy yechimlar: Mavzu dizaynda fazoviy yechimlarning ahamiyati, ular kompozitsiyaning yaxlitligini ta'minlashdagi roli haqida so'z yuritadi. Fazoviy yechimlarni tanlash, ularning turlari, qo'llash usullari va natijalari ko'rib chiqiladi.
- Freelance mavzusi: Talabalarning erkin mavzu tanlab, unga asosda kompozitsiya yaratish, chizma va maketlar tayyorlash, hayvonlar anatomiyasi va harakatini o'rganishni o'z ichiga oladi. Mavzuning xomaki eskizlari asosida modellashtirish va yakuniy ishni bajarish jarayonlari tushuntiriladi.