Культура речи
Ushbu kitob 'Nutq madaniyati' fani bo'yicha leksiyalar matnlarini o'z ichiga oladi. Unda nutq madaniyatining mohiyati, uning turlari, vazifalari, nutqning sifatlari, uslublari, norasmiy va rasmiy uslublar, nutq madaniyatining o'rni, nutq etiketi, jamoat chiqishlariga tayyorgarlik, polemik nutq, diskussiya va munozara qoidalari hamda tilning ahamiyati kabi keng qamrovli mavzular yoritilgan. Kitob talabalarga rus tilini mukammal o'rganish, nutq madaniyatini oshirish va o'z fikrlarini ravon, tushunarli va ta'sirchan ifodalash ko'nikmalarini shakllantirishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Nutq madaniyati: fan sifatida: Nutq madaniyatining predmeti va vazifalari, nutq madaniyatining rivojlanish tarixi, nutqning kommunikativ sifatlari (to'g'riligi, aniqligi, mantiqliligi, tozaligi, boyligi, ifodaliligi, maqsadga muvofiqligi), nutqiy me'yorlar (orfoyepika, morfologik, sintaktik va boshqalar) turlari, nutqning turli uslublari (suxbatlashuv, ilmiy, rasmiy) hamda nutq madaniyatining ijtimoiy va shaxsiy hayotdagi o'rni.
- Nutq va til o'rtasidagi bog'liqlik: Tilning nutq va fikrlash bilan aloqasi, nutqning turli tizimlar (til, shaxs, haqiqat) bilan aloqasi, nutqning kommunikativ va ma'naviy sifatlari, nutqning sifati mezonlari (to'g'rilik, aniqlik, tozalik, mantiqlilik, boylik, ifodalilik, maqsadga muvofiqlik) hamda nutq me'yorlari (grammatika, leksik, stilistik, orfografiya, punktuatsiya, orfoepiya) turlari.
- Muloqot va nutq madaniyati: Muloqotning mohiyati, kommunikativ ta'sirchanlikni ta'minlovchi vositalar, nutq madaniyatining kommunikativ, sintaktik, mantiqiy va modal jihatlari hamda nutqning hissiy tuslanishi.
- Ommaviy nutq va notiqlik san'ati: Notiqning nutqiy ko'nikmalari va mahorati, jamoat oldida chiqishlarga tayyorgarlik, nutqning tuzilishi, muvaffaqiyatli chiqishning asosiy qoidalari (ma'lumotni to'g'ri taqdim etish, auditoriyani jalb qilish, savollarga javob berish) va nutq madaniyatining shaxsiy va ijtimoiy hayotdagi roli.
- Bahs va munozara madaniyati: Bahsning turlari (diskussiya, munozara, polemika), bahsning maqsadi (haqiqatni aniqlash, boshqalarni ishontirish, g'alaba qozonish), bahsda qo'llaniladigan usullar (to'g'ri va noto'g'ri usullar) hamda nutq madaniyatining muhim qismi sifatida bahs va munozaralarda to'g'ri muloqot olib borish qoidalari.