Хор партитураларни ўқиш

Ushbu kitob O'zbekiston Davlat Konservatoriyasi talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib,

Asosiy mavzular

• Xor partituralarini o'qish (umumiy qoidalar): Kitobda 15 ta bob mavjud bo'lib, ular xor partituralarini o'qish, ijro etish va tahlil qilishning turli jihatlarini o'z ichiga oladi. Xor partituralarining tuzilishi, ularni pianinoda ijro etish usullari, jorli va jo'rsiz asarlar, polifonik asarlar, shuningdek, turli transpozitsiya usullari batafsil yoritilgan. Xor partituralarini varaqlash, tahlil qilish va ulardan to'g'ri foydalanish bo'yicha amaliy tavsiyalar ham berilgan. Kitobda ko'plab musiqiy namunalardan foydalanilgan bo'lib, ular o'rganilayotgan materialni yanada yaxshiroq tushunishga yordam beradi.
• Jo'rsiz (a cappella) xor partituralarini ijro etish: Bu bobda jo'rsiz xor partituralarini, ya'ni 'a cappella' asarlarini pianinoda o'qish va ijro etish usullari batafsil tushuntiriladi. To'rt ovozli partituralarni o'qish, har bir ovozni teng va aniq ijro etish, dinamik belgilar va turli musiqa harakatlarini qo'llash kabi muhim jihatlar ko'rsatib beriladi.
• Jo'rli xor asarlarini ijro qilish: Bu bobda jo'rli xor partituralarini pianinoda chalish va o'qishga bag'ishlangan. Asosiy vazifa – xor partituralarini to'liq, ifodali ijro etish, xor ovozlariga maksimal yaqinlashish hamda akkompanimentni to'g'ri bajarishdan iborat. Asarning asosiy mavzusini ajratib ko'rsatish va unga mos keladigan pianino partiyalarini to'g'ri ijro etish usullari tushuntiriladi.
• Polifonik xor partituralarini ijro qilish: Polifonik asarlarni ijro etish murakkabligi va o'ziga xos xususiyatlari tahlil qilinadi. Partituralarning polifonik tuzilishini tushunish, har bir ovozning mustaqil rivojini kuzatish, qo'llarni to'g'ri taqsimlash va asosiy mavzuni ajratib ko'rsatishga alohida e'tibor qaratiladi.
• Murakkab bo'lmagan jo'rsiz xor partituralarini transpozitsiya qilish: Bu bobda xor partituralarini turli tonalliklarga ko'chirish (transpozitsiya qilish)ning asosiy usullari, jumladan, kalit belgilarni almashtirish, intervalli va tonal usullar, shuningdek, kalit almashuvi usullari batafsil tushuntiriladi. Transpozitsiya qilishning musiqa ijrosidagi ahamiyati ham ko'rsatib o'tiladi.
• Do kalitlardagi xor asarlarini o'rganish: Do kalitidagi xor partituralarini o'qish va ijro etishga bag'ishlangan. Qadimiy va zamonaviy partituralardagi Do kaliti, uning o'rni va qo'llanilishi haqida ma'lumot beriladi.
• Asarlarni tahlil qilish: Xor partituralarini o'rganishda asarni har tomonlama tahlil qilish muhimligi ta'kidlanadi. Asarning musiqiy-nazariy, vokal-xor va ijrochilik tahlili bo'yicha reja keltirilgan. Xor partituralarini tahlil qilish natijasida talabalar asarning badiiy mazmunini chuqurroq tushunishlari va uni to'g'ri ijro etishlari mumkin.
• Xor partituralarini varaqlan o'qish: Xor partituralarini varaqlab o'qish ko'nikmasini rivojlantirishga alohida e'tibor qaratiladi. Yangi asarni tezda o'rganish, uni notalardan o'qish va ijro etish usullari, shu jumladan, “oldindan ko'rmoq” malakasi tushuntiriladi.